-
1 cūr
cūr or (older) quōr, adv. [quoi + rei]. I. Interrog., why? wherefore? for what reason? quor amat? T.: Me. Non possum. Ch. Quor non? T.: cur ego plebeios magistratūs... video? etc., L.: Obsequium ventris mihi perniciosius est cur? H. —Implying dissatisfaction: Sed quid ego? quor me excrucio? T.: Cur me querelis exanimas tuis? H.: Eheu me miserum, quor non aut istaec mihi Aetas et formast, etc., T.: cur ego tecum non sum?: quor simulas igitur? T.: cur enim, inquies, etc.—With potential subj., in excuse or deprecating censure: cur aliquos amitteret? etc., Cs.: ‘at propinquis placuit.’ Cur non placeret, cum, etc. —Implying a logical conclusion: animo si isto eras, cur non cecidisti, etc., N.— II. Relat., for what reason, wherefore, why, to what purpose, from what motive: duae causae sunt, cur tu debeas, etc.: causa nulla est, cur: Est vero cur quis nolit, etc.? is there any reason why? O.: quid est, cur tu sedeas?: ne cui sit vestrum mirum, cur, etc., T.: demiror, cur dicas, at your saying.—On account of which, by reason of which, wherefore, that: Quid obstat, quor non fiant, T.: Erat nihil cur properato opus esset: en cur arator factus sit: quid sibi (Caesar) vellet, cur veniret? etc., what did he want, that he should come for it? etc., Cs.: ne doleas, cur tibi iunior paeniteat, complaining that, etc., H.: superest, cur vivere sustineam, proles, for whose sake, O.* * *why, wherefore; for what reason/purpose?; on account of which?; because -
2 sum
sum (2d pers. es, or old ēs; old subj praes. siem, siēs, siet, sient, for sim, etc., T.; fuat for sit, T., V., L.; imperf. often forem, forēs, foret, forent, for essem, etc.; fut. escunt for erunt, C.), fuī (fūvimus for fuimus, Enn. ap. C.), futūrus ( inf fut. fore or futūrum esse, C.), esse [ES-; FEV-]. — I. As a predicate, asserting existence, to be, exist, live: ut id aut esse dicamus aut non esse: flumen est Arar, quod, etc., Cs.: homo nequissimus omnium qui sunt, qui fuerunt: arbitrari, me nusquam aut nullum fore: fuimus Troes, fuit Ilium, V.—Of place, to be, be present, be found, stay, live: cum non liceret Romae quemquam esse: cum essemus in castris: deinceps in lege est, ut, etc.: erat nemo, quicum essem libentius quam tecum: sub uno tecto esse, L.—Of circumstances or condition, to be, be found, be situated, be placed: Sive erit in Tyriis, Tyrios laudabis amictūs, i. e. is attired, O.: in servitute: in magno nomine et gloriā: in vitio: Hic in noxiāst, T.: in pace, L.: (statua) est et fuit totā Graeciā summo honore: ego sum spe bonā: rem illam suo periculo esse, at his own risk: omnem reliquam spem in impetu esse equitum, L.—In 3 d pers., followed by a pron rel., there is (that) which, there are (persons) who, there are (things) which, some.—With indic. (the subject conceived as definite): est quod me transire oportet, there is a (certain) reason why I must, etc., T.: sunt item quae appellantur alces, there are creatures also, which, etc., Cs.: sunt qui putant posse te non decedere, some think: Sunt quibus in satirā videor nimis acer, H.—With subj. (so usu. in prose, and always with a subject conceived as indefinite): sunt, qui putent esse mortem... sunt qui censeant, etc.: est isdem de rebus quod dici possit subtilius: sunt qui Crustis et pomis viduas venentur avaras, H.—With dat, to belong, pertain, be possessed, be ascribed: fingeret fallacias, Unde esset adulescenti amicae quod daret, by which the youth might have something to give, T.: est igitur homini cum deo similitudo, man has some resemblance: Privatus illis census erat brevis, H.: Troia et huic loco nomen est, L.—Ellipt.: Nec rubor est emisse palam (sc. ei), nor is she ashamed, O.: Neque testimoni dictio est (sc. servo), has no right to be a witness, T.—With cum and abl of person, to have to do with, be connected with: tecum nihil rei nobis est, we have nothing to do with you, T.: si mihi tecum minus esset, quam est cum tuis omnibus.—With ab and abl of person, to be of, be the servant of, follow, adhere to, favor, side with: Ab Andriā est ancilla haec, T.: sed vide ne hoc, Scaevola, totum sit a me, makes for me.— With pro, to be in favor of, make for: (iudicia) partim nihil contra Habitum valere, partim etiam pro hoc esse.—With ex, to consist of, be made up of: (creticus) qui est ex longā et brevi et longā: duo extremi chorei sunt, id est, e singulis longis et brevibus.— To be real, be true, be a fact, be the case, be so: sunt ista, Laeli: est ut dicis, inquam: verum esto: esto, granted, V.—Esp. in phrases, est ut, it is the case that, is true that, is possible that, there is reason for: sin est, ut velis Manere illam apud te, T.: est, ut id maxime deceat: futurum esse ut omnes pellerentur, Cs.: magis est ut ipse moleste ferat errasse se, quam ut reformidet, etc., i. e. he has more reason for being troubled... than for dreading, etc.: ille erat ut odisset defensorem, etc., he certainly did hate.—In eo esse ut, etc., to be in a condition to, be possible that, be about to, be on the point of ( impers. or with indef subj.): cum iam in eo esset, ut in muros evaderet miles, when the soldiers were on the point of scaling, L.: cum res non in eo essent ut, etc., L.—Est ubi, there is a time when, sometimes: est, ubi id isto modo valeat.—Est quod, there is reason to, is occasion to: etsi magis est, quod gratuler tibi, quam quod te rogem, I have more reason to: est quod referam ad consilium: sin, etc., L.: non est quod multa loquamur, H.—Est cur, there is reason why: quid erat cur Milo optaret, etc., what cause had Milo for wishing? etc.—With inf, it is possible, is allowed, is permitted, one may: Est quādam prodire tenus, si non datur ultra, H.: scire est liberum Ingenium atque animum, T.: neque est te fallere quicquam, V.: quae verbo obiecta, verbo negare sit, L.: est videre argentea vasa, Ta.: fuerit mihi eguisse aliquando tuae amicitiae, S.—Of events, to be, happen, occur, befall, take place: illa (solis defectio) quae fuit regnante Romulo: Amabo, quid tibi est? T.: quid, si... futurum nobis est? L.— To come, fall, reach, be brought, have arrived: ex eo tempore res esse in vadimonium coepit: quae ne in potestatem quidem populi R. esset, L.— II. As a copula, to be: et praeclara res est et sumus otiosi: non sum ita hebes, ut istud dicam: Nos numerus sumus, a mere number, H.: sic, inquit, est: est ut dicis: frustra id inceptum Volscis fuit, L.: cum in convivio comiter et iucunde fuisses: quod in maritimis facillime sum, am very glad to be.—With gen part., to be of, belong to: qui eiusdem civitatis fuit, N.: qui Romanae partis erant, L.: ut aut amicorum aut inimicorum Campani simus, L.— With gen possess., to belong to, pertain to, be of, be the part of, be peculiar to, be characteristic of, be the duty of: audiant eos, quorum summa est auctoritas apud, etc., who possess: ea ut civitatis Rhodiorum essent, L.: Aemilius, cuius tum fasces erant, L.: plebs novarum rerum atque Hannibalis tota esse, were devoted to, L.: negavit moris esse Graecorum, ut, etc.—With pron possess.: est tuum, Cato, videre quid agatur: fuit meum quidem iam pridem rem p. lugere.—With gerundive: quae res evertendae rei p. solerent esse, which were the usual causes of ruin to the state: qui utilia ferrent, quaeque aequandae libertatis essent, L.— With gen. or abl. of quality, to be of, be possessed of, be characterized by, belong to, have, exercise: nimium me timidum, nullius consili fuisse confiteor: Sulla gentis patriciae nobilis fuit, S.: civitas magnae auctoritatis, Cs.: refer, Cuius fortunae (sit), H.: nec magni certaminis ea dimicatio fuit, L.: bellum variā victoriā fuit, S.: tenuissimā valetudine esse, Cs.: qui capite et superciliis semper est rasis.—With gen. or abl. of price or value, to be of, be valued at, stand at, be appreciated, cost: videtur esse quantivis preti, T.: ager nunc multo pluris est, quam tunc fuit: magni erunt mihi tuae litterae: sextante sal et Romae et per totam Italiam erat, was worth, L.—With dat predic., to express definition or purpose, to serve for, be taken as, be regarded as, be felt to be: vitam hanc rusticam tu probro et crimini putas esse oportere, ought to be regarded as: eo natus sum ut Iugurthae scelerum ostentui essem, S.: ipsa res ad levandam annonam impedimento fuerat, L.—With second dat of pers.: quo magis quae agis curae sunt mihi, T.: illud Cassianum, ‘cui bono fuerit,’ the inquiry of Cassius, ‘ for whose benefit was it ’: haec tam parva civitas praedae tibi et quaestui fuit.— To be sufficient for, be equal to, be fit: sciant patribus aeque curae fuisse, ne, etc., L.: ut divites conferrent, qui oneri ferendo essent, such as were able to bear the burden, L.: cum solvendo aere (old dat. for aeri) alieno res p. non esset, L.—With ellips. of aeri: tu nec solvendo eras, wast unable to pay.—With ad, to be of use for, serve for: res quae sunt ad incendia, Cs.: valvae, quae olim ad ornandum templum erant maxime.—With de, to be of, treat concerning, relate to: liber, qui est de animo.—In the phrase, id est, or hoc est, in explanations, that is, that is to say, I mean: sed domum redeamus, id est ad nostros revertamur: vos autem, hoc est populus R., etc., S.* * *highest, the top of; greatest; last; the end of -
3 sum
1.sum, fui, esse (2d pers. es, but usu. es in Plaut and Ter; old forms, indic. pres. esum for sum, acc. to Varr. L. L. 9, § 100 Mull.: essis for es, Att. ap. Non. 200, 30, or Trag. Rel. p. 283 Rib.: simus for sumus, used by Augustus, acc. to Suet. Aug. 87; fut. escit for erit, XII. Tab. ap. Gell. 20, 1, 25:I.esit, XII. Tab. ap. Fest. s. v. nec, p. 162 Mull.: escunt for erunt,
Cic. Leg. 2, 24, 60, 3, 3, 9; Lucr. 1, 619; perf. fuvimus for fuimus, Enn. ap. Cic. de Or. 3, 42, 168:FVVEIT, C. I. L. 1, 1051: fuit,
Plaut. Capt. 3, 4, 23; id. Mil. 3, 1, 159:fuerim,
id. ib. 4, 8, 54:fuerit,
id. As. 4, 1, 37; subj. pres. siem, sies, siet, etc., very freq., esp. in Plaut.; e. g. siem, Am. prol. 57; Ter. And. 3, 4, 7:sies,
Plaut. Am. 3, 2, 43; Ter. And. 2, 5, 13:siet,
Plaut. Am. prol. 58; Ter. And. 1, 4, 7; Lucr. 3, 101:sient,
Plaut. Am. 1, 1, 54; Ter. And. 2, 3, 16; cf. Cic. Or. 47, 157; also,fuam, fuas, etc., regarded by G. Curtius, de Aorist. Lat. Rel. in Studien zur Gr. u. Lat. Gram. 1, 431 sqq., as an aorist: fuam,
Plaut. Bacch. 1, 2, 48; id. Mil. 2, 6, 112: fuas, Liv. Andron. ap. Non 111, 13; Plaut. Capt. 2, 3, 71; 2, 3, 83; id. Pers. 1, 1, 52; id. Trin. 2, 1, 32: fuat, Pac. ap. Non. 111, 8; Carm. ap. Liv. 25, 12; Plaut. Am. 3, 4, 2; id. Aul. 2, 2, 56; id. Capt. 2, 2, 10 et saep.; Ter. Hec. 4, 3, 4; Lucr. 4, 639; Verg. A. 10, 108:fuant,
Plaut. Bacch. 4, 9, 110; id. Ep. 5, 1, 13; id. Ps. 4, 3, 12: fuvisset, Enn. ap. Gell. 12, 4, 4; part. pres. ens, used by Caesar, acc. to Prisc. p. 1140 P.; and by Sergius Flavius, acc. to Quint. 8, 3, 33; fut. inf. fore for futurum esse, very freq., and so always with partt.; cf. Madv. Gram. § 108; whence, subj. imperf. forem fores, etc., for essem; esp. in conditional sentences and in the histt., but very rare in Cic.; v. Neue, Formenl. 2, 597 sqq.), v. n. [root es; Sanscr. as-mi, and the Greek es-mi, whence eimi; perf. fui; root in Sanscr. bhu, to become; bhavas, condition; Gr. phuô, to beget; cf.: fetus, futuo, etc.], to be, as a verb substantive or a copula.As a verb substantive, to be.A.In gen.1.Asserting existence, to be, exist, live:2.definitionum duo sunt genera prima: unum earum rerum quae sunt: alterum earum quae intelleguntur. Esse ea dico, quae cerni tangive possunt, ut fundum, aedes, parietem, cetera. Non esse rursus ea dico, quae tangi demonstrarive non possunt, cerni tamen animo atque intellegi possunt, ut si usucapionem, si tutelam, etc.... definias,
Cic. Top. 5, 26 sq.:si abest, nullus est,
Plaut. Bacch. 2, 2, 16:nunc illut est, quom me fuisse quam esse nimio mavelim,
id. Capt. 3, 3, 1:ita paene nulla sibi fuit Phronesium ( = paene mortuus est),
id. Truc. 1, 2, 95:omne quod eloquimur sic, ut id aut esse dicamus aut non esse,
Cic. de Or. 2, 38, 157:non statim, quod esse manifestum est, etiam quid sit apparet,
Quint. 3, 6, 81: est locus, Hesperiam quam mortales perhibebant, Enn. ap. Macr. S. 6, 1 (Ann. v. 23 Vahl.):flumen est Arar, quod, etc.,
Caes. B. G. 1, 12:homo nequissimus omnium qui sunt, qui fuerunt, qui futuri sunt!
Cic. Fam. 11, 21, 1; cf. id. Q. Fr. 1, 1, 15, § 43:si quos inter societas aut est aut fuit aut futura est,
id. Lael. 22, 83:nec enim, dum ero, angar ulla re, cum omni vacem culpa: et, si non ero, sensu omnino carebo,
id. Fam. 6, 3, 4:si modo futuri sumus, erit mihi res opportuna,
id. Att. 11, 4, 1:si quando erit civitas, erit profecto nobis locus: sin autem non erit, etc.,
id. Fam. 2, 16, 6:nolite arbitrari, me cum a vobis discessero, nusquam aut nullum fore,
id. Sen. 22, 79:si erit ulla res publica... sin autem nulla erit,
id. Fam. 2, 16, 5:fuimus Troes, fuit Ilium,
Verg. A. 2, 325:sive erimus seu nos fata fuisse volunt,
Tib. 3, 5, 32: per quinquennia decem fuimus, Prud. Cath. praef. 2.—Of events, to be, happen, occur, befall, take place:3.illa (solis defectio) quae fuit regnante Romulo,
Cic. Rep. 1, 16, 25:neque enim est periculum, ne, etc.,
id. ib. 1, 23, 37:amabo, quid tibi est?
Ter. Heaut. 2, 4, 24:quid se futurum esset,
Liv. 33, 27. —Of location, to be present, to be at a place.(α).With adv., or other expressions of place:(β).cum non liceret quemquam Romae esse, qui, etc.,
Cic. Verr. 2, 2, 41, § 100:cum Athenis decem ipsos dies fuissem,
id. Fam. 2, 8, 3; id. de Or. 2, 7, 27:cum Africanus constituisset in hortis esse,
id. Rep. 1, 9, 14:cum essemus in castris,
id. ib. 1, 15:nonne mavis sine periculo tuae domi esse quam cum periculo alienae?
id. Fam. 4, 7, 4:vos istic commodissime sperem esse,
id. ib. 14, 7, 2: te hic tutissime puto fore, Pompon. ap. Cic. Att. 8, 11, A.—Of passages in a book or writing, with in and abl., to be, stand, be written, etc.:(γ).deinceps in lege est, ut, etc.,
Cic. Leg. 2, 16, 40:quid enim in illis (litteris) fuit praeter querelam temporum,
id. Fam. 2, 16, 1.—Of personal relations, with ad or apud and acc., or cum and abl. of person:4.cum esset (Sulpicius Gallus) casu apud M. Marcellum,
Cic. Rep. 1, 14, 21:eram cum Stoico Diodoto: qui cum habitavisset apud me mecumque vixisset, etc.,
id. Brut. 90, 309:erat nemo, quicum essem libentius quam tecum et pauci, quibuscum essem aeque libenter,
id. Fam. 5, 21, 1:qui me admodum diligunt multumque mecum sunt,
id. ib. 4, 13, 6; cf. with simul:Smyrnae cum simul essemus complures dies,
id. Rep. 1, 8, 13.—Hence, esp.: esse cum aliquo (aliqua), to be with, i. e. live with, associate with, as husband or wife:cujus soror est cum P. Quintio,
Cic. Quint. 24, 77:ea nocte mecum illa hospitis jussu fuit,
Plaut. Merc. 1, 1, 101; Ov. A. A. 3, 664:cum hac (meretrice) si qui adulescens forte fuerit,
Cic. Cael. 20, 49; Ov. Am. 2, 8, 27: tum ad me fuerunt, qui, etc., Varr. ap. Non. 133, 28:Curio fuit ad me sane diu,
Cic. Att. 10, 4, 8:cum ad me bene mane Dionysius fuit,
id. ib. 10, 16, 1; cf.:esse sub uno tecto atque ad eosdem Penates,
Liv. 28, 18.—Of relations analogous to place, of dress, condition, position, office, etc., to be, live, be found, etc., with in and abl.:5.cum est in sagis civitas,
Cic. Phil. 8, 11, 32:in laxa toga,
Tib. 2, 3, 78: sive erit in Tyriis, Tyrios laudabis amictus;Sive erit in Cois, Coa decere puta,
Ov. A. A. 2, 297: hominem non modo in aere alieno nullo, sed in suis nummis multis esse et semper fuisse, Cic. Verr [p. 1798] 2, 4, 6, §11: in servitute,
id. Clu. 7, 21:in illa opinione populari,
id. ib. 51, 142:in magno nomine et gloria,
id. Div. 1, 17, 31:in spe,
id. Fam. 14, 3, 2:in tanta moestitia,
id. Phil. 2, 15, 37:in odio,
id. Att. 2, 22, 1:in probris, in laudibus,
id. Off. 1, 18, 61:in officio,
id. ib. 1, 15, 49:in injustitia,
id. ib. 1, 14, 42:in vitio,
id. ib. 1, 19, 62; id. Tusc. 3, 9, 19:ne in mora quom opus sit, sies,
Ter. And. 2, 5, 13:ne in mora illi sis,
id. ib. 3, 1, 9:hic in noxia'st,
id. Phorm. 2, 1, 36:quae (civitas) una in amore atque in deliciis fuit,
Cic. Verr. 2, 4, 1, § 3:in ingenti periculo,
Liv. 5, 47:in pace,
id. 31, 29.—So with abl. without in, when qualified by an adj.:(statua) est et fuit tota Graecia summo propter ingenium honore et nomine,
Cic. Verr. 2, 2, 35, § 87:si quis asperitate ea est et inmanitate naturae,
id. Lael. 23, 87:ne quo periculo proprio existimares esse,
id. Fam. 4, 15, 2 (B. and K. ex conj.:in periculo): ego sum spe bona,
id. ib. 12, 28, 3:res nunc difficili loco mihi videtur esse,
id. ib. 12, 28, 3:incredibili sum sollicitudine de tua valetudine,
id. ib. 16, 15, 1; esp. in phrase periculo alicujus esse, to be at the risk of any one:rem illam suo periculo esse,
id. Att. 6, 1, 6:ut quae in naves inposuissent, ab hostium tempestatisque vi publico periculo essent,
Liv. 23, 49, 2 Weissenb. ad loc.:dare nummos meo periculo,
Dig. 46, 1, 24:communi periculo,
ib. 13, 6, 21, § 1 (cf. II. B. 1. b. infra).—To depend upon, rest with, with in and abl.:B.res erat non in opinione dubia,
Cic. Dom. 5, 11:sed totum est in eo, si, etc.,
id. Att. 2, 22, 5:omnem reliquam spem in impetu esse equitum,
Liv. 10, 14, 12:quoniam totum in eo sit, ne contrectentur pocula,
Col. 12, 4, 3. —In partic.1.Esse (est, sunt, etc.) often stands without a subject expressed, or with an indef. subj., as antecedent of a rel.-clause, whose verb may be in the indic. or subj.; the former only when the subject is conceived as particular or limited, and actually existing; the latter always when it is conceived as indefinite; cf. Zumpt, Gram. § 562 sq.; Roby, Gram. § 1686 sq.; Madv. Gram. § 365; but the distinctions usually drawn by grammarians are not always observed by the best writers; and the subjunctive is always admissible, being the prevailing construction after sunt qui in class. prose, and nearly universal in postAug. writers: sunt, qui (quae), there are those ( people or things) who ( that), or simply some.a.With indic.(α).Without subject expressed:(β).mulier mane: sunt Qui volunt te conventam,
Plaut. Cist. 4, 2, 37:sunt hic quos credo inter se dicere,
id. Cas. prol. 67:sunt quae te volumus percontari,
id. Ps. 1, 5, 47:quid est, quod tu gestas tabellas?
id. ib. 1, 1, 10:quid est, quod tu me nunc optuere?
id. Most. 1, 1, 69; cf.:quid hoc est, quod foris concrepuit?
id. ib. 5, 1, 15:tun' is es, Qui in me aerumnam obsevisti?
id. Ep. 4, 1, 34:quid est, quod tuo animo aegre est?
id. Cas. 2, 2, 9; id. Cist. 4, 1, 3:at ego est quod volo loqui,
id. As. 1, 3, 79:est quod te volo secreto,
id. Bacch. 5, 2, 30:sunt quos scio amicos esse, sunt quos suspicor,
id. Trin. 1, 2, 54:ita subitum'st, quod eum conventum volo,
id. ib. 5, 2, 51:sunt quae ego ex te scitari volo,
id. Capt. 2, 2, 13:sed est quod suscenset tibi,
Ter. And. 2, 6, 17:est quod me transire oportet,
id. Hec. 2, 2, 31:quid sit quapropter te jussi, etc.,
id. ib. 5, 1, 7:sunt item quae appellantur alces,
Caes. B. G. 6, 27 init.:(nationes) ex quibus sunt qui ovis vivere existimantur,
id. ib. 4, 10 fin.:sunt qui putant posse te non decedere,
Cic. Fam. 1, 9, 25:sunt autem, qui putant non numquam complexione oportere supersederi,
id. Inv. 1, 40, 72:quamquam sunt, qui propter utilitatem modo petendas putant amicitias,
id. ib. 2, 55, 167:sunt autem quae praeterii,
id. Att. 10, 4, 11:sunt, qui abducunt a malis ad bona, ut Epicurus. Sunt, qui satis putant ostendere, nihil inopinati accidisse... Sunt etiam qui haec omnia genera consolandi colligunt,
id. Tusc. 3, 31, 76 Kuhn. N. cr.:sunt, qui, quod sentiunt, non audent dicere,
id. Off. 1, 24, 84:Argiletum sunt qui scripserunt ab Argola, etc.,
Varr. L. L. 5, § 157 Mull.:sunt qui ita dicunt,
Sall. C. 19, 4:sunt qui spiritum non recipiunt sed resorbent,
Quint. 11, 3, 55:sunt, quos curriculo pulverem Olympicum Collegisse juvat,
Hor. C. 1, 1, 3; cf. id. S. 1, 4, 24: sunt quibus unum opus est, etc., id. C. 1, 7, 5:sunt quibus in satira videor nimis acer,
id. S. 2, 1, 1:sunt quorum ingenium nova tantum crustula promit,
id. ib. 2, 4, 47.—With a subject expressed by an indefinite word or clause:b.sunt alii qui te volturium vocant,
Plaut. Trin. 1, 2, 64:est genus hominum qui se primos omnium esse volunt,
Ter. Eun. 2, 2, 17:multae sunt causae, quam ob rem cupio abducere,
id. ib. 1, 2, 65 Fleck. (Ussing, cupiam):erat quidam eunuchus, quem mercatus fuerat,
id. ib. 3, 5, 21:multaeque res sunt in quibus de suis commodis viri boni multa detrahunt,
Cic. Lael. 16, 57:sunt ejus aliquot orationes, ex quibus lenitas ejus perspici potest,
id. Brut. 48, 177:fuerunt alia genera philosophorum, qui se omnes Socraticos esse dicebant,
id. de Or. 3, 17, 62:nonnulli sunt, qui aluerunt, etc.,
id. Cat. 1, 12, 301:sunt quidam, qui molestas amicitias faciunt, cum ipsi se contemni putant,
id. Lael. 20, 72:sunt vestrum, judices, aliquam multi, qui L. Pisonem cognoverunt,
id. Verr. 2, 4, 25, § 56:multae et pecudes et stirpes sunt, quae sine procuratione hominum salvae esse non possunt,
id. N. D. 2, 52, 130:sunt bestiae quaedam, in quibus inest aliquid simile virtutis, etc.,
id. Fin. 5, 14, 38:permulta sunt, quae dici possunt, quare intellegatur, etc.,
id. Rosc. Am. 33, 94; cf. id. Div. in Caecil. 7, 22; id. Off. 1, 14, 43; 1, 20, 69; id. Div. 1, 54, 123:fuere complures, qui ad Catilinam initio profecti sunt,
Sall. C. 39, 5: haec sunt, quae clamores et admirationes in bonis oratoribus efficiunt. Cic. de Or. 1, 33, 152:alia fuere, quae illos magnos fecere,
Sall. C. 52, 21.—With. subj.: sunt, qui discessum animi a corpore putent esse mortem;(β).sunt qui nullum censeant fieri discessum,
Cic. Tusc. 1, 9, 18:sunt qui in rebus contrariis parum sibi constent,
id. Off. 1, 21, 71:de impudentia singulari sunt qui mirentur,
id. Verr. 2, 1, 2, § 6:est eisdem de rebus quod dici potest subtilius,
id. Tusc. 3, 15, 32:praesto est qui neget rem ullam percipi esse sensibus,
id. Ac. 2, 32, 101:quicquid est quod deceat, id, etc.,
id. Off. 1, 27, 94:sunt qui nolint tetigisse nisi illas, etc.,
Hor. S. 1, 2, 28:sunt qui Crustis et pomis viduas venentur avaras,
id. Ep. 1, 1, 78:vestes Gaetulo murice tinctas Sunt qui non habeant, est qui non curet habere,
id. ib. 2, 2, 182 et saep.—With a more or less indefinite expression of the subject:* c.sunt quidam e nostris, qui haec subtilius velint tradere et negent satis esse, etc.,
Cic. Fam. 1, 9, 31:rarum est quoddam genus eorum, qui se a corpore avocent,
id. Div. 1, 49, 111:quotus igitur est quisque qui somniis pareat?
id. ib. 2, 60, 125; id. de Or. 2, 50, 196:solus est hic, qui numquam rationes ad aerarium referat,
id. Verr. 2, 1, 38, § 98:quae quibusdam admirabilia videntur, permulti sunt, qui pro nihilo putent,
id. Lael. 23, 86:erat nemo in quem ea suspicio conveniret,
id. Rosc. Am. 23, 65, cf.:quis enim miles fuit, qui Brundisii illam non viderit? quis, qui nescierit, etc.,
id. Phil. 2, 25, 61:sit aliquis, qui nihil mali habeat,
id. Tusc. 1, 35, 85:sunt nonnullae disciplinae, quae officium omne pervertant,
id. Off. 1, 2, 5:est quaedam animi sanitas quae in insipientem quoque cadat,
id. Tusc. 4, 13, 30:Syracusis lex est de religione, quae jubeat,
id. Verr. 2, 2, 51, § 126:unus est qui curet constantia magis quam consilio,
id. Att. 1, 18, 7:si est una ex omnibus quae sese moveat,
id. Rep. 6, 26, 28:multi sunt, qui non acerbum judicent vivere, sed supervacuum,
Sen. Ep. 24, 26:erant sententiae quae castra Vari oppugnanda censerent,
Caes. B. C. 2, 30:fuere cives qui seque remque publicam obstinatis animis perditum irent,
Sall. C. 36, 4:sunt verba et voces, quibus hunc lenire dolorem Possis,
Hor. Ep. 1, 1, 34:sunt delicta tamen, quibus ignovisse velimus,
id. A. P. 347.—Poet.: est, quibus (acc. to the Gr. estin hois):2.est quibus Eleae concurrit palma quadrigae: est quibus in celeres gloria nata pedes,
Prop. 3, 9 (4, 8), 17.—With dat., to belong or pertain to; or, rendering the dative as the subject of the verb, to have ( possess, = the Fr. etre a used of property, and of permanent conditions or characteristics, not of temporary states, feelings, etc.; cf. Krebs, Antibarb. p. 417 sq.): aliquid reperiret, fingeret fallacias, Unde esset adulescenti, amicae quod daret, Ter. Heaut. 3, 2, 23:b.nomen Mercurio'st mihi, Plaut Am. prol. 19: nisi jam tum esset honos elo quentiae,
Cic. Brut. 10, 40:est igitur homini cum deo similitudo,
id. Leg. 1, 8, 25:familiaritas, quae mihi cum eo est,
id. Att. 8. 3, 2:privatus illis census erat brevis,
Hor. C. 2, 15, 13; cf.:Trojae et huic loco nomen est,
Liv. 1, 1, 5:Hecyra est huic nomen fabulae,
Ter. Hec. prol. 1:cui saltationi Titius nomen esset,
Cic. Brut. 62, 225:cui (fonti) nomen Arethusa est,
id. Verr. 2, 4, 53, § 118:Scipio, cui post Africano fuit cognomen,
Liv. 25, 2, 6.—With ellips. of dat. ( poet.):nec rubor est emisse palam (sc. ei),
nor is she ashamed, Ov. A. A. 3, 167:neque testimonii dictio est (sc. servo),
has no right to be a witness, Ter. Phorm. 2, 1, 63.—Esse alicui cum aliquo, to have to do with, to be connected with a person:3.tecum nihil rei nobis, Demipho, est,
Ter. Phorm. 2, 3, 74:sibi cum illa mima posthac nihil futurum,
Cic. Phil. 2, 31, 77:jussit bona proscribi ejus, quicum familiaritas fuerat, societas erat,
id. Quint. 6, 25:si mihi tecum minus esset, quam est cum tuis omnibus,
id. Fam. 15, 10, 2.—Esse with certain prepp. and their cases (cf. also I. A. 2. 3. 4. supra).(α).Esse ab aliquo, to be of a person, to be the servant, disciple, adherent, partisan, etc., of:(β).es ne tu an non es ab illo milite e Macedonia?
do you belong to? Plaut. Ps. 2, 2, 21:ab Andria est ancilla haec,
Ter. And. 3, 1, 3; 4, 4, 17:erat enim ab isto Aristotele,
Cic. de Or. 2, 38, 160:sed vide ne hoc, Scaevola, totum sit a me,
makes for me, id. de Or 1, 13, 55 (cf. ab, I. B. 3., II. B. 2. o.). —Esse pro aliquo, to be in favor of, make for:(γ).(judicia) partim nihil contra Habitum valere, partim etiam pro hoc esse,
Cic. Clu. 32, 88.—Esse ex aliqua re, to consist of, be made up of:4.(creticus) qui est ex longa et brevi et longa,
Cic. de Or. 3, 47, 183; cf.:duo extremi chorei sunt, id est, e singulis longis et brevibus,
id. Or. 63, 212:etsi temeritas ex tribus brevibus et longa est,
id. ib. 63, 214; 64, 215 (v. also 6. infra). —Euphem., in perf. tempp., of one who has died or a thing that has perished, to be no more, to be gone, departed, dead ( poet.):5.horresco misera, mentio quoties fit partionis: Ita paene tibi fuit Phronesium,
i. e. had almost died, Plaut. Truc. 1, 2, 92:nunc illud est, cum me fuisse quam esse nimio mavelim,
id. Capt. 3, 3, 1:sive erimus, seu nos fata fuisse velint,
Tib. 3, 5, 32:fuimus Troes, fuit Ilium et ingens Gloria Teucrorum,
Verg. A. 2, 325:certus in hospitibus non est amor: errat ut ipsi, Cumque nihil speres firmius esse, fuit,
Ov. H. 16, (17), 192.—Pregn., to be real or a fact, to be the case; so esp.: est, esto, it is even so, be it so, such is or let such be the case, granted, well, etc.:b.quid tibi vis dicam, nisi quod est?
Plaut. Ep. 1, 1, 17:sunt ista, Laeli,
Cic. Lael. 2, 6:ista esse credere,
id. Tusc. 1, 6, 10: est vero, inquit, Africane, id. Fragm. ap. Lact. 1, 18:est ut dicis, inquam,
id. Fin. 3, 5, 19:sit quidem ut sex milia seminum intereant,
Col. 3, 3, 13:esto: ipse nihil est, nihil potest,
Cic. Div. in Caecil. 15, 47; cf.:verum esto,
id. Fin. 2, 23, 75:esto,
Verg. A. 7, 313; 10, 67; Hor. Ep. 1, 1, 81; 1, 17, 37 al.—Hence,The connections est ut, ubi, cum, quod, or with a subject-clause, it happens or chances that, it is the case that, there is cause or reason why, there is a time when, it is allowed or permissible that, one may, etc.(α).Est ut, it is the case or fact, that, etc.:(β).sin est, ut velis Manere illam apud te, dos hic maneat,
Ter. Phorm. 5, 7 (8), 32:si est, ut dicat velle se, Redde,
id. Hec. 4, 1, 43:si est, culpam ut Antipho in se admiserit,
id. Phorm. 2, 1, 40:est, ut id maxime deceat,
Cic. Or. 59, 199:quando fuit, ut, quod licet, non liceret?
id. Cael. 20, 48:non est igitur, ut mirandum sit, ea praesentiri, etc.,
id. Div 1, 56, 128:non erat, ut fieri posset, mirarier umquam,
Lucr. 5, 979:futurum esse ut omnes pellerentur,
Caes. B. G. 1, 31:non est, ut copia major Ab Jove donari possit tibi,
Hor. Ep. 1, 12, 2:est ut viro vir latius ordinet Arbusta sulcis,
id. C. 3, 1, 9; Dig. 38, 7, 2.—Cf. esse after a neg., with quin:numquam est enim, quin aliquid memoriae tradere velimus,
Auct. Her. 3, 24, 40.—Also, est ut, there is reason, that, etc.:magis est ut ipse moleste ferat errasse se, quam ut, etc.,
Cic. Cael. 6, 14 fin.: ille erat ut odisset primum defensorem salutis meae, he had good reason for hating [p. 1799] id. Mil. 13, 35; cf.:quid erat cur Milo optaret,
id. ib. 13, 34:neque est ut putemus ignorari ea ab animalibus,
Plin. 18, 1, 1, § 3. —Est ubi, sometime or another, sometimes:(γ).erit, ubi te ulciscar, si vivo,
Plaut. Ps. 5, 2, 26:est, ubi id isto modo valeat,
Cic. Tusc. 5, 8, 23.—Est cum, sometimes:(δ).est cum non est satius, si, etc.,
Auct. Her. 4, 26, 36.—Est quod, there is reason to, I have occasion:(ε).est quod visam domum,
Plaut. Aul. 2, 2, 26:etsi magis est, quod gratuler tibi quam quod te rogem,
I have more reason to, Cic. Att. 16, 5, 2:est quod referam ad consilium: sin, etc.,
Liv. 30, 31, 9:quod timeas non est,
Ov. H. 19, 159:nil est illic quod moremur diutius,
Ter. Heaut. 4, 7, 6:non est quod multa loquamur,
Hor. Ep. 2, 1, 30.—Cf. with cur:non est cur eorum spes infragatur,
Cic. Or. 2, 6:nihil est cur,
id. Fam. 6, 20, 1.—Est, sit, etc., with infin. in Gr. constr., it is possible, is allowed, permitted, one may, etc. (mostly poet. and post-class.):(ζ).est quadam prodire tenus, si non datur ultra,
Hor. Ep. 1, 1, 32:Cato, R. R. prooem. § 1: scire est liberum Ingenium atque animum,
Ter. Ad. 5, 3, 42:nec non et Tityon terrae omniparentis alumnum Cernere erat,
Verg. A. 6, 596; 8, 676; Sil. 2, 413:neque est te fallere quicquam,
Verg. G. 4, 447:unde Plus haurire est,
Hor. S. 1, 2, 79:est Gaudia prodentem vultum celare,
id. ib. 2, 5, 103:quod versu dicere non est,
id. ib. 1, 5, 87:quod tangere non est,
Ov. M. 3, 478:quae verbo objecta, verbo negare sit,
Liv. 42, 41, 2 Weissenb. ad loc.:ut conjectare erat intentione vultus,
Tac. A. 16, 34:est videre argentea vasa,
id. G. 5; Val. Max. 2, 6, 8; v. Zumpt, Gram. § 227.— With dat.:ne tibi sit frigida saxa adire,
Prop. 1, 20, 13; Tib. 1, 6, 24 (32):tu procul a patria (nec sit mihi credere tantum!) Alpinas nives Me sine vides,
Verg. E. 10, 46:fuerit mihi eguisse aliquando amicitiae tuae,
Sall. J. 110, 3; Dig. 46, 3, 72, § 4.—In eo ease ut, etc., to be in a condition to reach the point that, to be possible, etc., to be about to, on the point of, etc. ( impers. or with res, etc., as subj.):6.cum jam in eo esset, ut in muros evaderet miles,
Liv. 2, 17, 5:si viderent in eo jam esse ut urbs caperetur,
id. 28, 22, 8:jamque in eo rem fore, ut Romani aut hostes aut domini habendi sint,
id. 8, 27, 3:cum res non in eo essent ut, etc.,
id. 33, 41, 9:non in eo esse Carthaginiensium res, ut, etc.,
id. 30, 19, 3; 34, 41. —With person. subj. (late Lat.):cum ab Ulixe adducta Iphigenia in eo esset, ut immolaretur,
Hyg. Fab. 261. —Like the Engl. to be, for to come, fall, reach, to have arrived, etc. (hence also with in and acc.):7. II.ecquid in mentem est tibi, Patrem tibi esse?
Plaut. Bacch. 1, 2, 54:nam numero mi in mentem fuit,
id. Am. 1, 1, 26:ex eo tempore res esse in vadimonium coepit,
Cic. Quint. 5, 22:portus in praedonum fuisse potestatem sciatis,
id. Imp. Pomp. 12, 33:ut certior fieret, quo die in Tusculanum essem futurus,
id. Att. 15, 4, 2:qui neque in provinciam cum imperio fuerunt,
id. Fam. 8, 8, 8:quae ne in potestatem quidem populi Romani esset,
Liv. 2, 14, 4:nec prius militibus in conspectum fuisse,
Suet. Aug. 16:esse in amicitiam populi Romani dicionemque,
Cic. Div. in Caecil. 20, 66; cf.:in eorum potestatem portum futurum,
id. Verr. 2, 5, 38, § 98; v. Gell. 1, 7, 16 sq.; Zumpt, Gram. § 316.—As a copula, to be any thing or in any manner.A.In gen.1.With an adj., subst., or pron.:2.et praeclara res est et sumus otiosi,
Cic. Lael. 5, 17:quod in homine multo est evidentius,
id. ib. 8, 27:sperare videor Scipionis et Laelii amicitiam notam posteritati fore,
id. ib. 4, 15:non sum ita hebes, ut istud dicam,
id. Tusc. 1, 6, 12:cum, ignorante rege, uter esset Orestes, Pylades Orestem se esse diceret, Orestes autem ita ut erat, Orestem se esse perseveraret,
id. Lael. 7, 24:consul autem esse qui potui? etc.,
id. Rep. 1, 6, 10:nos numerus sumus et fruges consumere nati,
are a mere number, Hor. Ep. 1, 2, 27:pars non minima triumphi est victimae praecedentes,
Liv. 45, 49:nobile erit Romae pascua vestra forum,
Prop. 4 (5), 9, 20:sanguis erant lacrimae,
Luc. 9, 811:ego tu sum, tu es ego: unanimi sumus,
Plaut. Stich. 5, 4, 49:tuos sum,
id. Bacch. 1, 1, 60: domus non ea est, quam parietes nostri cingunt, Cic. Rep. 1, 13, 19:is enim fueram, cui, etc.,
id. ib. 1, 4, 7.—Less freq. with adv. (esp. in colloq. language): Am. Satin' tu sanus es? Sos. Sic sum ut vides, Plaut. Am. 2, 1, 57:B.sic, inquit, est,
Cic. Rep. 1, 38, 60:est, inquit, ut dicis,
id. ib. 1, 40, 63:quod ita cum sit,
id. ib. 1, 45, 69:quia sunt haud procul ab hujus aetatis memoria,
id. ib. 1, 1, 1 B. and K.:nec vero habere virtutem satis est,
id. ib. 1, 2, 2: frustra id inceptum Volscis fuit. Liv. 2, 25:dato qui bene sit: ego, ubi bene sit, tibi locum lepidum dabo,
Plaut. Bacch. 1, 1, 51:apud matrem recte est,
Cic. Att. 1, 7:cum in convivio comiter et jucunde fuisses,
id. Deiot. 7, 19:omnes hanc quaestionem haud remissius sperant futuram,
id. Rosc. Am. 5, 11:dicta impune erant,
Tac. A. 1, 72.—Esp.: facile alicubi (in aliqua re) esse, with pleasure, glad to be:quod in maritimis facillime sum,
Cic. Fam. 2, 16, 2:locum habeo nullum ubi facilius esse possum,
id. Att. 13, 26, 2 (on esse with an adverb, v. Haase ap. Reisig, Vorles. p. 394; cf. also bene under bonus fin.).—In partic.1.With gen. part., to be of, belong to a class, party, etc.:2.in republica ita est versatus, ut semper optimarum partium et esset et existimaretur,
Nep. Att. 6, 1:qui ejusdem civitatis fuit,
id. Them. 9, 1:qui Romanae partis erant, urbe excesserunt,
Liv. 35, 51, 7: ut aut amicorum aut inimicorum Campani simus;si defenditis, vestri, si deseritis, Samnitium erimus,
id. 7, 30, 9 sq. —With gen. or abl. denoting quality.(α).With gen.:(β).nimium me timidum, nullius animi, nullius consilii fuisse confiteor,
Cic. Sest. 16, 36:disputatio non mediocris contentionis est,
id. de Or. 1, 60, 257:magni judicii, summae etiam facultatis esse debebit,
id. Or. 21, 70:(virtus) nec tantarum virium est, ut se ipsa tueatur,
id. Tusc. 5, 1, 2; id. Fin. 5, 12, 36:Sulla gentis patriciae nobilis fuit,
Sall. J. 95, 3:summi ut sint laboris,
Caes. B. G. 4, 2:civitas magnae auctoritatis,
id. ib. 5, 54:refer, Cujus fortunae (sit),
Hor. Ep. 1, 7, 54:se nullius momenti apud exercitum futurum,
Nep. Alcib. 8, 4:qui ejusdem aetatis fuit,
id. ib. 11, 1:invicti ad laborem corporis erat,
Liv. 9, 16:nec magni certaminis ea dimicatio fuit,
id. 21, 60:somni brevissimi erat,
Suet. Claud. 33.—So of extent, number, etc.:classis centum navium,
Nep. Them. 2, 2; 2, 5:annus trecentarum sexaginta quinque dierum,
Suet. Caes. 40.—With abl.:3.bono animo es,
Ter. Eun. 1, 2, 4:jam aetate ea sum, ut, etc.,
id. Hec. 5, 1, 11:bellum varia victoria fuit,
Sall. J. 5, 1:L. Catilina nobili genere natus fuit magna vi et animi et corporis, set ingenio malo,
id. C. 5, 1:Sulla animo ingenti,
id. J. 95, 3:esse magna gratia,
Caes. B. G. 1, 8:tenuissima valetudine esse,
id. ib. 5, 40:si fuerit is injustus, timidus, hebeti ingenio atque nullo,
Cic. Tusc. 5, 15, 45:mira sum alacritate ad litigandum,
id. Att. 2, 7, 2:bono animo sint et tui et mei familiares,
id. Fam. 6, 18, 1:ut bono essent animo,
id. Rep. 1, 17, 29:ut uxores eodem jure sint quo viri,
id. ib. 1, 43, 67:qui capite et superciliis semper est rasis,
id. Rosc. Com. 7, 20:abi, quaere, unde domo quis, Cujus fortunae, quo sit patre quove patrono,
Hor. Ep. 1, 7, 54 (cf. I. A. 4. supra). —With gen. or abl. of price or value.(α).With gen.:(β). 4.pluris est oculatus testis quam auriti decem,
Plaut. Truc. 2, 6, 8:videtur esse quantivis pretii,
Ter. And. 5, 2, 15:a me argentum, quanti (servus) est, sumito,
id. Ad. 5, 9, 20:si ullo in loco frumentum tanti fuit, quanti iste aestimavit,
Cic. Verr. 2, 3, 84, § 194:ager nunc multo pluris est, quam tunc fuit,
id. Rosc. Com. 12, 33:ut quisque, quod plurimi sit, possideat, ita, etc.,
id. Par. 6, 2, 48:magni erunt mihi tuae litterae,
id. Fam. 15, 15, 4:parvi sunt foris arma, nisi, etc.,
id. Off. 1, 22, 76:an emat denario quod sit mille denarium,
id. ib. 3, 23, 92:parvi pretii est quod nihili est,
id. Q. Fr. 1, 2, 4:mea mihi conscientia pluris est quam omnium sermo,
is worth more to me, weighs more with me, id. Att. 12, 28, 2:neque pluris pretii cocum quam vilicum habeo,
Sall. J. 85, 39:erat (agellus) centum milium nummum,
Plin. Ep. 6, 3, 1. —With gen. of possession, etc., it belongs, pertains to; or it is the part, property, nature, mark, sign, custom, or duty of, etc.(α).In gen.:(β).audiant eos, quorum summa est auctoritas apud, etc.,
who possess, Cic. Rep. 1, 7, 12:ea ut civitatis Rhodiorum essent,
Liv. 37, 55, 5:teneamus eum cursum, qui semper fuit optimi cujusque,
Cic. Rep. 1, 2, 3:quamobrem neque sapientis esse accipere habenas,
id. ib. 1, 5, 9; id. de Or. 2, 20, 86:sapientis est consilium explicare suum, etc.,
id. ib. 2, 81, 333:temeritas est florentis aetatis, prudentia senescentis,
id. Sen. 6, 20:est adulescentis majores natu vereri,
id. Off. 1, 34, 122:Aemilius, cujus tum fasces erant,
Liv. 8, 12, 13:tota tribuniciae potestatis erat,
id. 3, 48:alterius morientis prope totus exercitus fuit,
id. 22, 50:jam me Pompeii totum esse scis,
Cic. Fam. 2, 13, 2:hominum, non causarum, toti erant,
Liv. 3, 36:plebs novarum, ut solet, rerum atque Hannibalis tota esse,
were devoted to, favored, id. 23, 14:Dolopes numquam Aetolorum fuerant: Philippi erant,
id. 38, 3:Ptolemaeus propter aetatem alieni arbitrii erat,
id. 42, 29:est miserorum ut malevolentes sint,
Plaut. Capt. 3, 4, 51:quod alterum divinitatis mihi cujusdam videtur,
Cic. de Or. 2, 20, 86:negavit moris esse Graecorum, ut, etc.,
id. Verr. 2, 1, 26, § 66:non est gravitatis ac sapientiae tuae, ferre immoderatius casum incommodorum tuorum,
id. Fam. 5, 16, 5:est hoc Gallicae consuetudinis, uti, etc.,
Caes. B. G. 4, 5.—Rarely with pronom. posses.:est tuum, Cato, videre quid agatur,
Cic. Mur. 38, 83:fuit meum quidem jam pridem rem publicam lugere,
id. Att. 12, 28, 2.—Esp., with gerundive, to denote tendency, effect, etc.:5.quae res evertendae rei publicae solerent esse,
Cic. Verr. 2, 2, 53, § 132:regium inperium, quod initio conservandae libertatis fuerat,
Sall. C. 6, 7:qui utilia ferrent, quaeque aequandae libertatis essent,
Liv. 3, 31, 7:ea prodendi imperii Romani, tradendae Hannibali victoriae esse,
id. 27, 9, 12:nihil tam aequandae libertatis esse quam potentissimum quemque posse dicere causam,
id. 38, 51, 8:frustrationem eam legis tollendae esse,
id. 3, 24, 1 Weissenb. ad loc.; 3, 39, 8; 5, 3, 5; 40, 29, 11.—With dat. of the end, object, purpose, etc.:6.vitam hanc rusticam tu probro et crimini putas esse oportere,
Cic. Rosc. Am. 17, 48:etiam quae esui potuique non sunt, contineri legato,
Dig. 33, 9, 3; Gell. 4, 1, 20:ut divites conferrent, qui essent oneri ferendo,
Liv. 2, 9:magis vis morbi curae esset, maxime quod, etc.,
id. 4, 21, 5:cum solvendo aere (i. e. aeri) alieno res publica non esset,
id. 31, 13:iniciuntur ea, quae umori extrahendo sunt,
Cels. 4, 10 fin. — Esp. in phrase solvendo esse, to be solvent, able to pay:tu nec solvendo eras,
Cic. Phil. 2, 2, 4:cum solvendo civitates non essent,
id. Fam. 3, 8, 2 (v. solvo).—With predicative dat. sing., denoting that which the subject is, becomes, appears to be, etc.(α).Without second dat. of pers.:(β).auxilio is fuit,
Plaut. Am. prol. 94:magis curae'st,
id. Bacch. 4, 10, 3; id. Curc. 4, 2, 15; id. As. 1, 3, 23; id. Capt. 5, 2, 13 sq.:cui bono fuerit,
Cic. Phil. 2, 14, 35:eo natus sum ut Jugurthae scelerum ostentui essem,
Sall. J. 24, 10: cupis me esse nequam;tamen ero frugi bonae,
Plaut. Ps. 1, 5, 51:magnoque esse argumento, homines scire pleraque antequam nati sint, quod, etc.,
Cic. Sen. 21, 78:multi Indicioque sui facti persaepe fuere, Lucr 4, 1019: ejus rei ipsa verba formulae testimonio sunt,
Cic. Rosc. Com. 4, 11:haec res ad levandam annonam impedimento fuit,
Liv. 4, 13:cujus rei Demosthenes atque Aeschines possunt esse documento,
Quint. 7, 1, 2.—With second dat. of pers.:7.obsecro vos ego mi auxilio sitis,
Plaut. Aul. 4, 9, 5; id. Ep. 5, 2, 11; id. Most. 1, 2, 68:ne quid Captioni mihi sit,
id. ib. 3, 3, 19:mihi cordi est,
id. Cist. 1, 1, 110:ubi eris damno molestiae et dedecori saepe fueris,
id. As. 3, 2, 25:metuo illaec mihi res ne malo magno fuat,
id. Mil. 2, 6, 12:nec Salus nobis saluti jam esse potest,
id. Most. 2, 1, 4:bono usui estis nulli,
id. Curc. 4, 2, 15:quae sint nobis morbo mortique,
Lucr. 6, 1095:quo magis quae agis curae sunt mihi,
Ter. Ad. 4, 5, 46:omitto innumerabiles viros, quorum singuli saluti huic civitati fuerunt,
Cic. Rep. 1, 1, 1: ut mihi magnae curae tuam vitam ac dignitatem esse scires, Anton. ap. Cic. Att. 10, 8, A fin.:accusant ei, quibus occidi patrem Sex. Roscii bono fuit,
Cic. Rosc. Am. 5, 13: haec tam parva [p. 1800] civitas praedae tibi et quaestui fuit, id. Verr. 2, 3, 37, § 85:ea dictitare, quae detrimento, maculae, invidiae, infamiae nobis omnibus esse possint,
id. ib. 2, 3, 62, §144: minus ea bella curae patribus erant, quam, etc.,
Liv. 35, 23, 1:sciant patribus aeque curae fuisse, ne, etc.,
id. 4, 7, 6:si hoc perinde curae est tibi quam illud mihi,
Plin. Ep. 6, 8, 9:quantaeque curae tibi fuit, ne quis, etc.,
id. Pan. 25, 3:quantae sit mihi curae,
id. Ep. 6, 8, 2:si judicibus ipsis aut gloriae damnatio rei aut deformitati futura absolutio,
Quint. 6, 1, 12.—Rarely with dat. gerund:nec tamen impedimento id rebus gerundis fuit,
Liv. 26, 24 (for a full account of this dative, v. Roby, Gram. 2, praef. pp. xxv.-lvi., and § 1158 sq.).—Esse ad aliquid, to be of use for, to serve for:8.vinum murteum est ad alvum crudam,
Cato, R. R. 125:completae naves taeda et pice reliquisque rebus quae sunt ad incendia,
Caes. B. C. 3, 101:valvae, quae olim ad ornandum templum erant maxime,
Cic. Verr. 2, 4, 56, § 124.—Id est or hoc est, with predic.-clause by way of explanatory addition, that is, that is to say; sometimes also with a climax in the sense, which is as much as to say, or which is the same thing:9.sed domum redeamus, id est ad nostros revertamur,
Cic. Brut. 46, 172:quodsi in scena, id est in contione verum valet, etc.,
id. Lael. 26, 97:meos amicos, in quibus est studium, in Graeciam mitto, id est ad Graecos ire jubeo,
id. Ac. 1, 2, 8:si Epicurum, id est si Democritum probarem,
id. ib. 1, 2, 6:ut (sapiens) aegritudine opprimatur, id est miseria,
id. Tusc. 3, 13, 27: a parte negotiali, hoc est pragmatikêi, Quint. 3, 7, 1:cum in bona tua invasero, hoc est, cum te docuero,
id. 8, 3, 89.—Poet., with Greek inf. pleonastically:2.esse dederat monumentum,
Verg. A. 5, 572 (cf.: dôke xeinêion einai, Hom. Il. 10, 269).sum = eum, Enn. ap. Fest., v. is.3.sum- in composition, for sub before m; v. sub fin. -
4 nihil
nĭhil, or (ante-class. and post-Aug.) contr. nīl, n. indecl.; and nĭhĭlum, or contr. nīlum, i, n. [ne-hilum, not the least; v. hilum].I.nĭhil, nothing:(β).nihil est agriculturā melius, nihil uberius,
Cic. Off. 1, 42, 151:de re publicā nihil loquebantur,
id. Q. Fr. 3, 8, 4.—Nihil agere, to accomplish nothing:(γ).nil agis,
Plaut. Trin. 4, 2, 134:nihil agis dolor! quamvis sis molestus, numquam te esse confitebor malum,
Cic. Tusc. 2, 25, 61:nihil ergo agebat Q. Maximus? nihil L. Paulus? ceteri senes nihil agebant?
id. Sen. 6, 15; id. Rosc. Am. 45, 131; Hor. S. 1, 9, 15; Luc. 7, 809; Vell. 2, 66, 3.—In like manner, nihil per aliquem (sc. agere):nihil per Senatum, multa et magna per populum et absente populo et invito,
Cic. Phil. 1, 2, 6; Tac. Agr. 19.—Of persons:(δ).victor, quo nihil erat moderatius,
Cic. Fam. 4, 4, 2:ita tibi persuadeas, mihi te carius nihil fuisse,
id. ib. 14, 3, 5:nihil est tam miserabile, quam ex beato miser,
id. Part. 17, 57; Tac. H. 1, 79; Nep. Alcib. 1, 1.—Nihil, nec.. nec (without destroying the negation):(ε).nihil me nec subterfugere voluisse reticendo, nec obscurare dicendo,
Cic. Clu. 1, 1; v. neque.—Nihil non, everything:(ζ).nihil non ad rationem dirigebat,
Cic. Brut. 37, 140:nihil non arroget armis,
Hor. A. P. 122; Nep. Att. 19, 3.—Non nihil and haud nihil, something, somewhat:(η).non nihil, ut in tantis malis, est profectum,
Cic. Fam. 12, 2, 2:non nihil me consolatur, cum recordor,
id. ib. 4, 14, 2:haud nihil,
Ter. Eun. 4, 2, 13:haud nihil ambigam,
I may be somewhat in doubt, Liv. 1, 3.—Nihil quidquam or nihil unum, nothing whatever, nothing at all:(θ).nil ego tibi hodie consili quicquam dabo,
Plaut. Bacch. 4, 9, 113:sine studio nihil quidquam egregium nemo umquam assequetur,
Cic. de Or. 1, 30, 134:Rhodiis ut nihil unum insigne, ita omnis generis dona dedit,
Liv. 41, 20, 7:si nihil aliud,
if there were nothing else, id. 3, 19, 7; 30, 35, 8.—With gen.:(ι).nihil mali,
Cic. Att. 8, 4, 2:nihil novi,
id. Fam. 2, 14, 1:nihil humanarum rerum,
id. Red. Quir. 5, 1:nihil est lucri quod me hodie facere mavelim, quam,
Plaut. Bacch. 4, 8, 18.—Adjectives also, of the second declension as well as of the third, are not unfrequently joined to nihil in the same case, as nihil honestum, lautum, forte, illustre:nihil exspectatione vestrā dignum dico,
Cic. de Or. 1, 31, 137.—Nihil, or mhil aliud, with nisi, quam, praeter, praeterquam, etc., nothing else than, nothing except, nothing but:(κ).tu, quantus quantus, nihil nisi sapientia es,
Ter. Ad. 3, 3, 40:amare nihil aliud est, nisi eum ipsum diligere, quem ames,
Cic. Lael. 27, 100:si nihil aliud fecerunt, nisi rem detulerunt, etc.,
id. Rosc. Am. 37, 108:ut nihil aliud, quam de hoste cogitet,
id. Imp. Pomp. 22, 64:nihil tibi deest praeter voluntatem,
nothing except, id. Fam. 4, 7, 3:puto te existimare, me ex his miseriis nihil aliud quaerere, nisi ut homines intellegant, etc.,
id. ib. 2, 16:qui nihil praeterquam de vitā cogitarent, Auct. B. Alex. 8.—Sometimes, in this connection, elliptically: Herdonius, si nihil aliud, hostem se fatendo prope denuntiavit, ut, etc.,
Liv. 3, 19, 6:si nihil aliud, vulneribus certe ferrum hostile hebetarent,
id. 30, 35, 8:illā quidem nocte nihil praeterquam vigilatum est in urbe,
id. 3, 26; Suet. Aug. 83.—Hence, as adv.: nihil aliud quam, only:nihil aliud quam prendere prohibito,
Liv. 2, 29, 4:is intromissus in castra nihil aliud quam hoc narrāsse fertur,
id. 2, 32, 8:nihil aliud quam in populationibus res fuit,
id. 2, 49, 9 al. —Nihil... quin or quominus, nothing whereby: nihil praetermisi... quin Pompeium a Caesaris conjunctione avocarem, I have omitted nothing that might separate, Cic. Phil. 2, 10, 23:(λ).nihil moror, quominus decemviratu abeam,
Liv. 3, 54:nihil facere oportet, quominus excedat, etc.,
Cels. 3, 27, 4.—Nihil est quod, cur, quamobrem, etc., there is no reason why I ( you, etc.) need not:(μ).nihil est jam, quod tu mihi succenseas,
Plaut. Merc. 2, 2, 46:nihil est, quod adventum nostrum extimescas,
Cic. Fam. 9, 26, 4:sed ego nunc nil est, cur me morer,
Plaut. Poen. 4, 2, 102:nihil est, cur advenientibus te offerre gestias,
Cic. Fam. 6, 20, 1:nihil excogitem, quamobrem Oppianico damnari necesse sit?
id. Clu. 26, 70.—Nihil est, ut, there is nothing that:(ν).nihil fuit in Catulis, ut eos exquisito judicio putares uti litterarum,
Cic. Off. 1, 37, 133.—Nihil est, it is of no use, to no purpose, in vain:(ο).at ego ab hac puerum reposcam, ne mox infitias eat. Nihil est. Nam ipsa haec ultro, ut factum est, fecit omnem rem palam,
Plaut. Truc. 4, 3, 76: at nihil est, ignotum ad illum mittere: operam luseris. id. Capt. 2, 2, 94; Hor. S. 2, 3, 6.—In a question:usque adeo nihil est, quod nostra infantia caelum hausit Aventini?
Juv. 3, 84.—Nihil ad me (sc. pertinet):(π).recte an secus, nihil ad nos: aut si ad nos, nihil ad hoc tempus,
Cic. Pis. 28, 68; cf. Ter. And. 1, 2, 16; also, nihil ad, nothing to, nothing in comparison with:nihil ad Persium,
Cic. de Or. 2, 6, 25; id. Leg. 1, 2, 6:nihil ad tuum equitatum, Caesar, sed ex eis, quos habuit, electos,
id. Deiot. 8, 24.—Nihil minus, nothing less so, i. e. by no means, not at all:(ρ).cadit ergo in virum bonum mentiri, fallere? nihil minus,
Cic. Off. 3, 20, 81:an Gallos existimatis hic versari animo demisso atque humili? nihil vero minus,
id. Font. 11, 23.—Nihil dum, nothing as yet:(σ).quamquam nihil dum audieramus, nec ubi esses, nec, etc.,
Cic. Fam. 12, 7, 2; id. Att. 7, 12, 4.—Nihil mihi cum illo est, I have nothing to do with him:(τ).tecum nihil rei nobis Demipho est,
Ter. Phorm. 2, 3, 74; Ov. F 2, 308.—Nihil esse, to be nothing or nobody, to have no power, to be of no use, Cic. Div. in Caecil. 14, 47; id. Fam. 7, 27, 2; 7, 33, 1; Ter. And. 2, 1, 14:(υ).aliquem nihil putare,
to esteem meanly, Cic. Sest. 53, 114 (B. and K. nihili):accepimus eum nihil hominis esse,
a worthless fellow, id. Tusc. 3, 32, 77; but de Attio Dionysio nihil puto esse, nothing about him, i. e. no news of him, id. Fam. 12, 30, 5.—Aut nihil aut paulum, little or nothing (Gr. oligon ê ouden):B.aut nihil aut paulo cui tum concedere digna,
Cat. 68, 131.—Adverb.1.Not (as a strengthened non), in nothing, in no respect, not at all:2.me nihil poenitet,
Plaut. Bacch. 5, 2, 63; id. Mil. 4, 2, 16:conjecturā nihil opus est,
Cic. Rosc. Am. 37, 107; Ter. And. 4, 1, 14:beneficio isto legis nihil utitur,
Cic. Agr. 2, 23, 61:de fratre nihil ego te accusavi,
id. Fam. 14, 1, 4:Thebani nihil moti sunt,
Liv. 42, 46; 3, 65; 6, 38; 49; Sall. C. 16, 5:nihil miror,
Quint. 2, 17, 15; 6, 1, 38.—To no purpose, in vain:3.herele hanc quidem Nihil tu amassis: mihi haec desponsa est,
Plaut. Mil. 4, 2, 16.—For no reason: quorsum tandem aut cur ista quaeris? M Nihil sane, nisi ne nimis diligenter anquiras, Cic. Leg. 1, 1, 4. —II.nĭhĭlum, i (contr. form nīlum, Lucr. 1, 159; Hor. S. 1, 5, 67), n., nothing:(β).erit aliquid, quod aut ex nihilo oriatur, aut in nihilum subito occidat,
Cic. Div. 2, 16, 37:ut de nihilo quippiam fiat,
id. Fat. 9, 18:interire in nihilum,
id. Ac. 1, 7, 27:venire ad nihilum,
id. Fam. 11, 12, 1:ad nihilum recidere,
id. Phil. 7, 8, 27: quam mihi ista pro nihilol id. Att. 14, 9, 1:aliquid pro nihilo putare,
id. Div. in Caecil. 7, 24; cf. id. Verr. 2, 2, 16, § 40.—Nihili, of no value, worthless:(γ).quem putamus esse non hili, dicimus nihili,
Varr. L. L. 10, § 81 Müll.; cf.: nihili, qui nec hili quidem est. Paul. ex Fest. p. 175 Müll.:unde is nihili? ubi fuisti?
Plaut. Cas. 2, 3, 29: nihili est autem suum Qui officium facere immemor est. id. Ps. 4, 7, 2:homo nihili factus,
unmanned, id. Mil. 5, 16.—Hence, nihili pendere or facere, to esteem as nothing, Plaut. Men. 5, 7, 4; id. Ps. 4, 7, 1; Ter. Eun. 1, 2, 14.—De nihilo, for nothing, without cause or reason, Plaut. Curc. 4, 1, 17:(δ).mali rem exempli esse, de nihilo hospites corripi,
Liv. 34, 61; 30, 29.—Nihilo, with compp., by nothing, no: nihilo pluris, quam si, etc., no more than if, etc., Plaut. Bacch. 3, 4, 21:1.nihilo minus,
id. Men. 5, 5, 49:Phaedriae esse nilo minus amicum quam Antiphoni,
Ter. Phorm. 4, 2, 7 (but minus nihilo, less than nothing, id. ib. 3, 3, 2):nihilo benevolentior,
Cic. Fam. 3, 12, 4:nihilo major,
id. ib. 6, 3, 4:nihilo tamen setius,
Caes. B. G. 5, 4 and 7:nihil segnius,
Liv. 6, 38.—Esp. as adv.: nĭhĭlō mĭnus, or, in one word, nĭhĭlōmĭnus, none the less, no less, nevertheless, notwith standing.In gen.:2.minus dolendum fuit re non perfectā, sed puniendum certe nihilo minus,
Cic. Mil. 7, 19; id. Phil. 5, 9, 26; Quint. 8, 3, 85.—With si, etsi, quamvis, quamquam, ut, etc.:3.in iis rebus, quae nihilo minus, ut ego absim, confici possunt,
Cic. Fam. 10, 2, 2:nihilo minus eloquentiae studendum est, etsi ea quidam perverse abutuntur,
id. Inv. 1, 4, 5; Caes. B. C. 3, 17:alia sunt, quae quamvis nolit accidere, nihilominus laudat,
Sen. Ep. 66, 44:si nihil fiet, nihilominus, etc.,
Cato, R. R. 39, 2.—Strengthened by tamen:(ε).nihilominus ego hoc faciam tamen,
Ter. Heaut. 5, 3, 10; Cic. Fam. 4, 13, 5; Caes. B. C. 3, 17.—Nihilo aliter, no otherwise:B.ego isti nihilo sum aliter ac fui,
Ter. Phorm. 3, 2, 45.—Transf., adverb., for non, not, by no means:III.nihilum metuenda timere,
Hor. S. 2, 3, 53. —nīl, nothing, no (rare and mostly poet.;B.in Cic. not at all): nil intra est oleam, nil extra est in nuce durum,
Hor. Ep. 2, 1, 31; id. C. 4, 4, 73:nil sanguinis,
no drop of blood, Ov. M. 13, 266:nil sui,
nothing proper, id. ib. 3, 435; Vulg. Prov. 10, 2 (in Caes. B. G. 5, 29, the true reading is nihil):hoc ridere meum, tam nil, nulla tibi vendo Iliade,
such a trifle, Pers. 1, 122.—Transf. as adv., not at all, by no means:IV.nil opus est verbis,
Lucr. 5, 263:ut nil umor abundet,
id. 5, 265; 1, 266:nil pictis timidus navita puppibus Fidit,
Hor. C. 1, 14, 14.— -
5 nihilo minus
nĭhil, or (ante-class. and post-Aug.) contr. nīl, n. indecl.; and nĭhĭlum, or contr. nīlum, i, n. [ne-hilum, not the least; v. hilum].I.nĭhil, nothing:(β).nihil est agriculturā melius, nihil uberius,
Cic. Off. 1, 42, 151:de re publicā nihil loquebantur,
id. Q. Fr. 3, 8, 4.—Nihil agere, to accomplish nothing:(γ).nil agis,
Plaut. Trin. 4, 2, 134:nihil agis dolor! quamvis sis molestus, numquam te esse confitebor malum,
Cic. Tusc. 2, 25, 61:nihil ergo agebat Q. Maximus? nihil L. Paulus? ceteri senes nihil agebant?
id. Sen. 6, 15; id. Rosc. Am. 45, 131; Hor. S. 1, 9, 15; Luc. 7, 809; Vell. 2, 66, 3.—In like manner, nihil per aliquem (sc. agere):nihil per Senatum, multa et magna per populum et absente populo et invito,
Cic. Phil. 1, 2, 6; Tac. Agr. 19.—Of persons:(δ).victor, quo nihil erat moderatius,
Cic. Fam. 4, 4, 2:ita tibi persuadeas, mihi te carius nihil fuisse,
id. ib. 14, 3, 5:nihil est tam miserabile, quam ex beato miser,
id. Part. 17, 57; Tac. H. 1, 79; Nep. Alcib. 1, 1.—Nihil, nec.. nec (without destroying the negation):(ε).nihil me nec subterfugere voluisse reticendo, nec obscurare dicendo,
Cic. Clu. 1, 1; v. neque.—Nihil non, everything:(ζ).nihil non ad rationem dirigebat,
Cic. Brut. 37, 140:nihil non arroget armis,
Hor. A. P. 122; Nep. Att. 19, 3.—Non nihil and haud nihil, something, somewhat:(η).non nihil, ut in tantis malis, est profectum,
Cic. Fam. 12, 2, 2:non nihil me consolatur, cum recordor,
id. ib. 4, 14, 2:haud nihil,
Ter. Eun. 4, 2, 13:haud nihil ambigam,
I may be somewhat in doubt, Liv. 1, 3.—Nihil quidquam or nihil unum, nothing whatever, nothing at all:(θ).nil ego tibi hodie consili quicquam dabo,
Plaut. Bacch. 4, 9, 113:sine studio nihil quidquam egregium nemo umquam assequetur,
Cic. de Or. 1, 30, 134:Rhodiis ut nihil unum insigne, ita omnis generis dona dedit,
Liv. 41, 20, 7:si nihil aliud,
if there were nothing else, id. 3, 19, 7; 30, 35, 8.—With gen.:(ι).nihil mali,
Cic. Att. 8, 4, 2:nihil novi,
id. Fam. 2, 14, 1:nihil humanarum rerum,
id. Red. Quir. 5, 1:nihil est lucri quod me hodie facere mavelim, quam,
Plaut. Bacch. 4, 8, 18.—Adjectives also, of the second declension as well as of the third, are not unfrequently joined to nihil in the same case, as nihil honestum, lautum, forte, illustre:nihil exspectatione vestrā dignum dico,
Cic. de Or. 1, 31, 137.—Nihil, or mhil aliud, with nisi, quam, praeter, praeterquam, etc., nothing else than, nothing except, nothing but:(κ).tu, quantus quantus, nihil nisi sapientia es,
Ter. Ad. 3, 3, 40:amare nihil aliud est, nisi eum ipsum diligere, quem ames,
Cic. Lael. 27, 100:si nihil aliud fecerunt, nisi rem detulerunt, etc.,
id. Rosc. Am. 37, 108:ut nihil aliud, quam de hoste cogitet,
id. Imp. Pomp. 22, 64:nihil tibi deest praeter voluntatem,
nothing except, id. Fam. 4, 7, 3:puto te existimare, me ex his miseriis nihil aliud quaerere, nisi ut homines intellegant, etc.,
id. ib. 2, 16:qui nihil praeterquam de vitā cogitarent, Auct. B. Alex. 8.—Sometimes, in this connection, elliptically: Herdonius, si nihil aliud, hostem se fatendo prope denuntiavit, ut, etc.,
Liv. 3, 19, 6:si nihil aliud, vulneribus certe ferrum hostile hebetarent,
id. 30, 35, 8:illā quidem nocte nihil praeterquam vigilatum est in urbe,
id. 3, 26; Suet. Aug. 83.—Hence, as adv.: nihil aliud quam, only:nihil aliud quam prendere prohibito,
Liv. 2, 29, 4:is intromissus in castra nihil aliud quam hoc narrāsse fertur,
id. 2, 32, 8:nihil aliud quam in populationibus res fuit,
id. 2, 49, 9 al. —Nihil... quin or quominus, nothing whereby: nihil praetermisi... quin Pompeium a Caesaris conjunctione avocarem, I have omitted nothing that might separate, Cic. Phil. 2, 10, 23:(λ).nihil moror, quominus decemviratu abeam,
Liv. 3, 54:nihil facere oportet, quominus excedat, etc.,
Cels. 3, 27, 4.—Nihil est quod, cur, quamobrem, etc., there is no reason why I ( you, etc.) need not:(μ).nihil est jam, quod tu mihi succenseas,
Plaut. Merc. 2, 2, 46:nihil est, quod adventum nostrum extimescas,
Cic. Fam. 9, 26, 4:sed ego nunc nil est, cur me morer,
Plaut. Poen. 4, 2, 102:nihil est, cur advenientibus te offerre gestias,
Cic. Fam. 6, 20, 1:nihil excogitem, quamobrem Oppianico damnari necesse sit?
id. Clu. 26, 70.—Nihil est, ut, there is nothing that:(ν).nihil fuit in Catulis, ut eos exquisito judicio putares uti litterarum,
Cic. Off. 1, 37, 133.—Nihil est, it is of no use, to no purpose, in vain:(ο).at ego ab hac puerum reposcam, ne mox infitias eat. Nihil est. Nam ipsa haec ultro, ut factum est, fecit omnem rem palam,
Plaut. Truc. 4, 3, 76: at nihil est, ignotum ad illum mittere: operam luseris. id. Capt. 2, 2, 94; Hor. S. 2, 3, 6.—In a question:usque adeo nihil est, quod nostra infantia caelum hausit Aventini?
Juv. 3, 84.—Nihil ad me (sc. pertinet):(π).recte an secus, nihil ad nos: aut si ad nos, nihil ad hoc tempus,
Cic. Pis. 28, 68; cf. Ter. And. 1, 2, 16; also, nihil ad, nothing to, nothing in comparison with:nihil ad Persium,
Cic. de Or. 2, 6, 25; id. Leg. 1, 2, 6:nihil ad tuum equitatum, Caesar, sed ex eis, quos habuit, electos,
id. Deiot. 8, 24.—Nihil minus, nothing less so, i. e. by no means, not at all:(ρ).cadit ergo in virum bonum mentiri, fallere? nihil minus,
Cic. Off. 3, 20, 81:an Gallos existimatis hic versari animo demisso atque humili? nihil vero minus,
id. Font. 11, 23.—Nihil dum, nothing as yet:(σ).quamquam nihil dum audieramus, nec ubi esses, nec, etc.,
Cic. Fam. 12, 7, 2; id. Att. 7, 12, 4.—Nihil mihi cum illo est, I have nothing to do with him:(τ).tecum nihil rei nobis Demipho est,
Ter. Phorm. 2, 3, 74; Ov. F 2, 308.—Nihil esse, to be nothing or nobody, to have no power, to be of no use, Cic. Div. in Caecil. 14, 47; id. Fam. 7, 27, 2; 7, 33, 1; Ter. And. 2, 1, 14:(υ).aliquem nihil putare,
to esteem meanly, Cic. Sest. 53, 114 (B. and K. nihili):accepimus eum nihil hominis esse,
a worthless fellow, id. Tusc. 3, 32, 77; but de Attio Dionysio nihil puto esse, nothing about him, i. e. no news of him, id. Fam. 12, 30, 5.—Aut nihil aut paulum, little or nothing (Gr. oligon ê ouden):B.aut nihil aut paulo cui tum concedere digna,
Cat. 68, 131.—Adverb.1.Not (as a strengthened non), in nothing, in no respect, not at all:2.me nihil poenitet,
Plaut. Bacch. 5, 2, 63; id. Mil. 4, 2, 16:conjecturā nihil opus est,
Cic. Rosc. Am. 37, 107; Ter. And. 4, 1, 14:beneficio isto legis nihil utitur,
Cic. Agr. 2, 23, 61:de fratre nihil ego te accusavi,
id. Fam. 14, 1, 4:Thebani nihil moti sunt,
Liv. 42, 46; 3, 65; 6, 38; 49; Sall. C. 16, 5:nihil miror,
Quint. 2, 17, 15; 6, 1, 38.—To no purpose, in vain:3.herele hanc quidem Nihil tu amassis: mihi haec desponsa est,
Plaut. Mil. 4, 2, 16.—For no reason: quorsum tandem aut cur ista quaeris? M Nihil sane, nisi ne nimis diligenter anquiras, Cic. Leg. 1, 1, 4. —II.nĭhĭlum, i (contr. form nīlum, Lucr. 1, 159; Hor. S. 1, 5, 67), n., nothing:(β).erit aliquid, quod aut ex nihilo oriatur, aut in nihilum subito occidat,
Cic. Div. 2, 16, 37:ut de nihilo quippiam fiat,
id. Fat. 9, 18:interire in nihilum,
id. Ac. 1, 7, 27:venire ad nihilum,
id. Fam. 11, 12, 1:ad nihilum recidere,
id. Phil. 7, 8, 27: quam mihi ista pro nihilol id. Att. 14, 9, 1:aliquid pro nihilo putare,
id. Div. in Caecil. 7, 24; cf. id. Verr. 2, 2, 16, § 40.—Nihili, of no value, worthless:(γ).quem putamus esse non hili, dicimus nihili,
Varr. L. L. 10, § 81 Müll.; cf.: nihili, qui nec hili quidem est. Paul. ex Fest. p. 175 Müll.:unde is nihili? ubi fuisti?
Plaut. Cas. 2, 3, 29: nihili est autem suum Qui officium facere immemor est. id. Ps. 4, 7, 2:homo nihili factus,
unmanned, id. Mil. 5, 16.—Hence, nihili pendere or facere, to esteem as nothing, Plaut. Men. 5, 7, 4; id. Ps. 4, 7, 1; Ter. Eun. 1, 2, 14.—De nihilo, for nothing, without cause or reason, Plaut. Curc. 4, 1, 17:(δ).mali rem exempli esse, de nihilo hospites corripi,
Liv. 34, 61; 30, 29.—Nihilo, with compp., by nothing, no: nihilo pluris, quam si, etc., no more than if, etc., Plaut. Bacch. 3, 4, 21:1.nihilo minus,
id. Men. 5, 5, 49:Phaedriae esse nilo minus amicum quam Antiphoni,
Ter. Phorm. 4, 2, 7 (but minus nihilo, less than nothing, id. ib. 3, 3, 2):nihilo benevolentior,
Cic. Fam. 3, 12, 4:nihilo major,
id. ib. 6, 3, 4:nihilo tamen setius,
Caes. B. G. 5, 4 and 7:nihil segnius,
Liv. 6, 38.—Esp. as adv.: nĭhĭlō mĭnus, or, in one word, nĭhĭlōmĭnus, none the less, no less, nevertheless, notwith standing.In gen.:2.minus dolendum fuit re non perfectā, sed puniendum certe nihilo minus,
Cic. Mil. 7, 19; id. Phil. 5, 9, 26; Quint. 8, 3, 85.—With si, etsi, quamvis, quamquam, ut, etc.:3.in iis rebus, quae nihilo minus, ut ego absim, confici possunt,
Cic. Fam. 10, 2, 2:nihilo minus eloquentiae studendum est, etsi ea quidam perverse abutuntur,
id. Inv. 1, 4, 5; Caes. B. C. 3, 17:alia sunt, quae quamvis nolit accidere, nihilominus laudat,
Sen. Ep. 66, 44:si nihil fiet, nihilominus, etc.,
Cato, R. R. 39, 2.—Strengthened by tamen:(ε).nihilominus ego hoc faciam tamen,
Ter. Heaut. 5, 3, 10; Cic. Fam. 4, 13, 5; Caes. B. C. 3, 17.—Nihilo aliter, no otherwise:B.ego isti nihilo sum aliter ac fui,
Ter. Phorm. 3, 2, 45.—Transf., adverb., for non, not, by no means:III.nihilum metuenda timere,
Hor. S. 2, 3, 53. —nīl, nothing, no (rare and mostly poet.;B.in Cic. not at all): nil intra est oleam, nil extra est in nuce durum,
Hor. Ep. 2, 1, 31; id. C. 4, 4, 73:nil sanguinis,
no drop of blood, Ov. M. 13, 266:nil sui,
nothing proper, id. ib. 3, 435; Vulg. Prov. 10, 2 (in Caes. B. G. 5, 29, the true reading is nihil):hoc ridere meum, tam nil, nulla tibi vendo Iliade,
such a trifle, Pers. 1, 122.—Transf. as adv., not at all, by no means:IV.nil opus est verbis,
Lucr. 5, 263:ut nil umor abundet,
id. 5, 265; 1, 266:nil pictis timidus navita puppibus Fidit,
Hor. C. 1, 14, 14.— -
6 ut-pote
ut-pote adv., as is possible, as is natural, as is of course, as being, as, seeing that, inasmuch as, since (introducing a reason why the statement in the principal clause must needs be true): neque tamen Antonius procul aberat, utpote qui expeditus in fugā sequeretur, S.: ea nos, utpote qui nihil contemnere soleamus, non pertimescebamus: clamor Romanis auxit animum, utpote captā urbe, L.: Inde Rubos fessi pervenimus, utpote longum Carpentes iter, H.: Quin id erat curae, quo pacto cuncta tenerem, Utpote res tenues, tenui sermone peractas, H. -
7 quō
quō adv. and conj. [dat. and abl. of 1 qui]. I. Locat. and abl. uses, of place, only with loci or (poet.) locorum, where, in what place, in what situation: se nescire quo loci esset: sectari, rosa quo locorum moretur, H.—Of time, at which time, on which day, when (sc. tempore or die): extrahere rem in id tempus, quo Baebius venire posset, L. —Fig., of degree of difference, with compp., by what, by as much as, in how great a degree, the: quo maius crimen sit id, hoc maiorem ab eo iniuriam fieri: diligenter attendite quo minus miremini, etc.: quae (tempus et spatium) quo plura sunt eo meliore mente, etc.: quo delictum maius est, eo poena est tardior.—Of cause, for the reason that, because, that, as if: neque eo nunc dies, quo quicquam senserim, T.: non quo libenter male audiam, sed quia, etc.: non eo dico, quo mihi veniat in dubium: est aditus magis eo, ut... habeant, quam quo... desiderent, Cs.: non quo ad rem pertineat.—Of result, by reason of which, wherefore, whereby, so that, and so: quo factum est, ut deterrerentur, etc., N.: multa dicta sunt, quo durior locus est dicendi datus: sed vim morbi in causā esse, quo serius perficeretur, L.—In the phrase, quo minus, so that... not, why... not: per me stetisse, Quo minus haec fierent nuptiae, T.: eisdem de causis, quo minus dimicare vellet, movebatur, Cs.: quo minus admirandum est: quibus stipendia causae essent, quo minus militarent, L.—Of purpose, by means of which, that thereby, in order that: simulant, quo absterreant, T.: Id adiuta me, quo id fiat facilius, T.: nos arma neque contra patriam cepisse, neque quo periculum aliis faceremus, S.: equites... pugnabant, quo se praeferrent, Cs.: quo paratior esse possim: quod quo facilius perspicere possitis: cautum erat, quo ne plus auri haberemus, L.—In the phrase, quo minus, that... not, in order that... not, to prevent: quicquam in his te nuptiis conari, quo fiant minus, to prevent them, T.: aliquid factum esse quo minus iste condemnari posset, to prevent the possibility of his conviction.—Of manner or degree, as, as much as (so. modo): Hermionam Pylades quo Pallada Phoebus amabat, O. II. Dat. uses, of place, to what place? whither? whereto?: quo potissimum infelix adcedam? S.: amandat hominem... quo? quo putatis?: quo evadat vide, T.: locus, quo exercitui aditus non erat, Cs.: vide quo progredior, how far: Quo, quo, scelesti, ruitis, H.— Whither, to what place, to the place to which, and to this point, as far as: in' hinc quo dignu's (sc. ire), go where you belong, T.: quo postea quam ventum est: proficiscar eo, quo me vocat populus: non longius, quam quo telum adici potest, as far as, Cs.: transferrent auspicia quo nefas esset (i. e. ad quos), L.: abire quo terrarum possent, L.—Indef., after si or ne, any whither, to any place, in any direction: si quo publice proficisceris: si quo erat longius prodeundum, Cs.: si quando Romam aliove quo mitterent legatos, L.: vide, sis, ne quo hinc abeas longius, T.—Fig., of end in view, to what end? for what purpose? of what use? wherefore? why?: quo hostem tam sceleratum reserves?: quo me igitur aut ad quae me exempla revocas? to what point: Quo mihi fortunam, si non conceditur uti? H.: quo animum intendat facile perspicio: Nescis, quo valeat nummus? what money is good for, H.—Of degree, to what degree, to what extent, how far: quae quo usque tandem patiemini? S.: ne hodie quidem scire, quo amentiae progressi sitis, L.* * *Iwhere, to what place; to what purpose; for which reason, thereforeIIwhither, in what place, where -
8 quam ob rem
quam ob rem (less correctly quamobrem).— Interrog, for what reason? on what account? wherefore? why?: sors ducitur, quam ob rem?: quaesivit, quam ob rem venissent: cum quaereret quam ob rem Ariovistus non decertaret, Cs.— Relat., on account of which, wherefore, why: Multae sunt causae, quam ob rem cupio abducere, T.: verum illud est, quam ob rem haec commemorem. —Colloq., of a person: is, quam ob rem huc veneram, Rus abiit, for whose sake, T.—In transition, and for this reason, and therefore: quam ob rem quaeso a vobis, etc. -
9 quamobrem
for which reason, on which account, whywherefore? why? for which reason. -
10 quam ob rem
quămobrem (or quăm ob rem), adv. [quam-ob-rem] (class.).I.Interrog., for what reason? on what account? wherefore? why? Am. Scelestissumum te arbitror. So. Nam quamobrem? Am. Quia, etc., Plaut. Am. 2, 1, 2:II.quem ad finem?... quamobrem? quam ob causam?
Cic. Verr. 2, 5, 29, § 75; id. Fin. 1, 5, 15.— In indirect questions: cum quaereret quam ob rem Ariovistus non decertaret. Caes. B. G. 1, 50. —Rel., from which cause or reason, wherefore, why:2.hoc est homini, quamobrem vitam amet,
Plaut. Ps. 5, 1, 11; id. Most. 2, 1, 66; id. Aul. 4, 10, 6:multae sunt causae, quamobrem cupio abducere,
Ter. Eun. 1, 2, 65; Cic. Fam. 3, 10, 1:verum illud est, quamobrem haec commemorarim,
id. Verr. 2, 4, 60, § 135: si res reperietur, quam [p. 1505] obrem videantur, id. Rosc. Am. 3, 8; id. Caecin. 33, 96.—At the beginning of a sentence, as a particle of transition, on which account, for which cause, wherefore:quamobrem quaeso a vobis, Asiatici testes,
Cic. Fl. 27, 65:quamobrem quoniam, etc.... utar eā clausulā, etc.,
id. Fam. 2, 4, 2; 10, 10, 1. -
11 quamobrem
quămobrem (or quăm ob rem), adv. [quam-ob-rem] (class.).I.Interrog., for what reason? on what account? wherefore? why? Am. Scelestissumum te arbitror. So. Nam quamobrem? Am. Quia, etc., Plaut. Am. 2, 1, 2:II.quem ad finem?... quamobrem? quam ob causam?
Cic. Verr. 2, 5, 29, § 75; id. Fin. 1, 5, 15.— In indirect questions: cum quaereret quam ob rem Ariovistus non decertaret. Caes. B. G. 1, 50. —Rel., from which cause or reason, wherefore, why:2.hoc est homini, quamobrem vitam amet,
Plaut. Ps. 5, 1, 11; id. Most. 2, 1, 66; id. Aul. 4, 10, 6:multae sunt causae, quamobrem cupio abducere,
Ter. Eun. 1, 2, 65; Cic. Fam. 3, 10, 1:verum illud est, quamobrem haec commemorarim,
id. Verr. 2, 4, 60, § 135: si res reperietur, quam [p. 1505] obrem videantur, id. Rosc. Am. 3, 8; id. Caecin. 33, 96.—At the beginning of a sentence, as a particle of transition, on which account, for which cause, wherefore:quamobrem quaeso a vobis, Asiatici testes,
Cic. Fl. 27, 65:quamobrem quoniam, etc.... utar eā clausulā, etc.,
id. Fam. 2, 4, 2; 10, 10, 1. -
12 enim
enim conj. (usu. after the first word in its clause). I. In explaining or specifying, for, for instance, namely, that is to say, I mean, in fact: similis sensus exstitit amoris... nihil est enim virtute amabilius: non videtur celare emptores debuisse; neque enim id est celare, etc. — In a parenthesis, for, in fact, observe: ut antea dixi (dicendum est enim saepius): Hic tibi—fabor enim... —bellum geret, V.—In a transition to an explanatory fact or thought, for, in fact, now, really: quod scelus unde natum esse dicamus? Iam enim videtis, etc.: nihil est enim tam populare quam bonitas.—Often in exhortations, etc.: attendite enim cuius modi edicta sint.— II. In giving a reason, for, the reason is that, because: tolle hanc opinionem, luctum sustuleris. Nemo enim maeret suo incommodo.—Ellipt., giving a reason for something implied, for, of course, naturally, but: qui multa praeclara dicit; quam enim sibi constanter dicat, non laborat, i. e. but that goes for little, for, etc.: ne tibi desit? Quantulum enim summae curtabit quisque dierum, si, etc., i. e. that is no reason, for, etc., H.—Without a verb: quid enim? why not? what objection can be made?: quid enim? fortemne possumus dicere eundem illum Torquatum?: Militia est potior; quid enim? concurritur, etc., H.— III. In confirming, in fact, indeed, truly, certainly, assuredly, to be sure: quid illas censes (dicere)? nil enim, nothing at all, T.: Caesar... interfici iussit, arbitratus... Ille enim revocatus resistere coepit, and in fact, Cs.: Sed neque... nomina quae sint Est numerus; neque enim numero conprendere refert, and truly, V.: quis est, qui velit... vivere? Haec enim est tyrannorum vita.—With imper, come, now: attende enim paulisper!—In replies, of course, certainly, no doubt: A. quid refert? M. Adsunt enim, qui haec non probent.* * *namely (postpos); indeed; in fact; for; I mean, for instance, that is to say -
13 nam
nam, conj. [ acc. sing. fem. of pronom. stem na-; cf.: egô-nê, tu-nê; Lat. ne, nae; masc. num; cf.: tum, tam; quom, quam].I.To introduce a confirmation or explanation, for (always in prose beginning the sentence; cf.: enim, etenim, and v. infra C.).A.Introducing an explanation or fuller statement of something already said.1.In gen.:2.is pagus appellabatur Tigurinus. Nam omnis civitas Helvetia in quattuor pagos divisa est,
Caes. B. G. 1, 12, 4:quibus rebus auditis... suas quoque copias in tres partes distribuerunt. Nam praesidio e regione castrorum relicto... reliquas copias, etc.,
id. ib. 7, 61, 5: neque solum colent inter se ac diligent, sed etiam verebuntur. Nam maximum ornamentum amicitiae tollit, qui ex eā tollit verecundiam, Cic. [p. 1185] Lael. 22, 82; id. Part. Or. 11, 38; id. Or. 43, 147; cf.:pandite atque aperite propere januam hanc Orci, opsecro. Nam equidem haut aliter esse duco,
Plaut. Bacch. 3, 1, 2. —Esp.(α).To introduce an explanatory parenthetical clause:(β).omni ratione colenda justitia est, tum ipsa per sese (nam aliter justitia non esset), tum, etc.,
Cic. Off. 2, 12, 42:et in insulā quae est in Fibreno —nam hoc, opinor, illi alteri flumini nomen est—sermoni reliquo demus operam sedentes,
id. Leg. 2, 1, 1:tamen is ad id locorum talis vir (nam postea ambitione praeceps datus est), consulatum adpetere non audebat,
Sall. J. 63, 6; Sen. Ep. 40, 9.—To resume the course of thought after a parenthetical interruption:(γ).hic vero simul... atque me mare transisse cognovit (audi, audi, atque attende...), nam simul ac me Dyrrachium attigisse audivit, etc.,
Cic. Planc. 41, 98:duplex inde Hannibali gaudium fuit (neque enim quidquam eorum, quae apud hostes agerentur, eum fallebat): nam et liberam Minucii temeritatem se suo modo capturum, et sollertiae Fabii dimidium virium decessisse,
Liv. 22, 28, 1.—To introduce an example, or several examples, illustrating a general statement, for example, for instance:B.sed vivo Catone minores natu multi uno tempore oratores floruerunt. Nam et A. Albinus... et litteratus et disertus fuit. Nam Q. Metellus... in primis est habitus eloquens,
Cic. Brut. 21, 81:quin etiam easdem causas ut quisque egerit utile erit scire. Nam de domo Ciceronis dixit Calidius, et pro Milone orationem Brutus exercitationis gratiā scripsit,
Quint. 10, 1, 23; 8, 6, 38; Prop. 3 (4), 1, 23.—Introducing a ground or reason for a fact, command, or principle.1.In gen.:2.quamobrem, Quirites, celebratote illos dies cum conjugibus ac liberis vestris: nam multi saepe honores dīs immortalibus justi habiti sunt, sed profecto justiores numquam,
Cic. Cat. 3, 10, 23: vires vitaque corpus meum nunc deserit omne: nam me visus homo pulcher, etc., Enn. ap. Cic. Div. 1, 20, 40:qui... dilectum habere noluerit. Nam sociorum auxilia aut ita imbecilla sunt, ut non multum nos juvare possint, etc.,
Cic. Fam. 15, 1, 11.—Esp., introducing the speaker's reason for a particular form of statement, etc.:3.Phoenices alias urbes in orā maritumā condidere... nam de Carthagine silere melius puto quam parum dicere,
Sall. J. 19, 1; cf.Mercuri (nam te docilis magistro Movit Amphion lapides canendo), etc.,
Hor. C. 3, 11, 1;so in a question: una domus erat, idem victus isque communis... nam quid ego de studiis dicam cognoscendi semper aliquid, etc.,
Cic. Lael. 27, 104:nam quid ego de cotidiano sermone querimoniāque populi Romani loquar?
id. Verr. 2, 1, 49, § 129.—Loosely, introducing the speaker's reason for saying what precedes: nam ego ad Menaechmum nunc eo ( I have said this), for, etc., Plaut. Men. 1, 1, 20; id. Trin. 1, 1, 3 Brix ad loc.—So esp. after a general remark, introducing its illustration in the case in hand, Plaut. Truc. 1, 1, 58 Spengel ad loc.; id. Most. 5, 1, 3; id. Mil. 2, 1, 17.—4.In a still looser connection, introducing a particular fact or argument in support of what precedes, but, now, certainly:5.L. Sisennae omnis facultas ex historiā ipsius perspici potest, quae cum facile vincat superiores, tum indicat quantum absit a summo... Nam Q. Hortensii admodum adulescentis ingenium simul aspectum et probatum est,
Cic. Brut. 64, 228; 43, 161; id. Div. 2, 31, 66; 2, 32, 68:at prooemium aliquando et narrationem dicit malus homo et argumenta sic, ut nihil sit in his requirendum. Nam et latro pugnabit acriter, virtus tamen erit fortitudo,
Quint. 2, 20, 10.—Ellipt., in reply to a question or remark, where the answer is implied, and nam introduces the reason for it; for assuredly, certainly:C.nos hunc Heracliensem, multis civitatibus expetitum... de nostrā civitate eiciemus? Nam si quis minorem gloriae fructum putat ex Graecis versibus percipi quam ex Latinis, vehementer errat,
Cic. Arch. 10, 22 sq.:numquid ergo hic Lysimachus, felicitate quādam dentibus leonis elapsus, ob hoc cum ipse regnaret mitior fuit? Nam Telesphorum Rhodium amicum suum... in caveā velut novum animal aliquod... pavit,
Sen. de Ira. 3, 17, 3; cf.: de eis rebus, inquit Crassus, quibus sciam poteroque. Tum ille:nam quod tu non poteris aut nescies, quis nostrum tam impudens est, qui se scire aut posse postulet?
Cic. de Or. 1, 22, 101.—So with particles of asseveration: mehercule, hercule, edepol, etc.: tamen tibi a me nulla orta est injuria. Aes. Nam hercle etiam hoc restat, i. e. not yet; for that is to come hereafter, Ter. Ad. 2, 1, 36: sume, posce, prome quidvis: te facio cellarium. Er. Nam nisi hercle manticinatus probe ero, fusti pectito, Plaut. Capt. 4, 2, 115:dicunt ei fere nullam esse columnam, quae ad perpendiculum esse possit. Nam mehercule, inquit, sic agamus: columnae ad perpendiculum exigantur,
Cic. Verr. 2, 1, 51, § 133.—The conjunction nam sometimes follows a word of the clause ( poet. and perh. not ante-Aug.; v. Lachm. ad Lucr. p. 246):II.prohibent nam cetera Parcae Scire,
Verg. A. 3, 379:solam nam perfidus ille Te colere,
id. ib. 4, 421; 10, 585;1, 444: olim nam quaerere amabam,
Hor. S. 2, 3, 20; 41:ego nam videor mihi sanus,
id. ib. 2, 3, 302:his nam plebecula plaudit,
id. Ep. 2, 1, 186.In transitions.A.Introducing a new subject as of secondary importance; but now, on the other hand:B.nam quod rumores distulerunt malivoli, Multas contamināsse Graecas, dum facit Paucas Latinas: factum hic esse id non negat, Neque se pigere,
Ter. Heaut. prol. 19:nam quod purgas eos, quos ego mihi scripsi invidisse, etc.,
Cic. Att. 3, 15, 2:nam quod negas te dubitare quin magnā in offensā sim apud Pompeium hoc tempore, non video causam cur ita sit,
id. ib. 9, 2, a, 2; id. Off. 2, 13, 47:nam auguralis libros ad commune utriusque nostrum otium serva,
id. Fam. 3, 11, 4:nam Vestae nomen a Graecis est, i. e. though that of Janus, before named, is Latin,
id. N. D. 2, 27, 67; id. Div. 2, 31, 66; 2, 32, 68; Quint. 1, 11, 7; 10, 1, 9.—Esp., in referring to a consideration too obvious to require discussion, for obviously, for it is certain, etc.:III.postremo hoc in pectus tuum demitte, numquam populum Romanum beneficiis victum esse: nam bello quid valeat, tute scis,
Sall. J. 102, 11; Liv. 39, 26, 3; Cic. Tusc. 4, 23, 52; Tac. H. 4, 76.In interrogations, emphatically, expressing wonder or emotion in the questioner; cf. Gr. gar.A.With an interrogative.1.Beginning a sentence (anteclass. and poet.): perdidisti omnem operam? Ep. Nam quī perdidi? but how? but why? Plaut. Ep. 1, 2, 29:2.nam quem ego adspicio?
id. Poen. 5, 3, 3: quid ego ago? Tr. Nam quid tu, malum, me rogitas quid agas? id. Most. 2, 1, 21:nam quae haec anus est exanimata a fratre quae egressa'st meo?
Ter. Phorm. 5, 1, 5:nam quid ita?
id. Eun. 5, 2, 58:nam quem? alium habui neminem,
id. ib. 4, 4, 13:nam quam ob rem? (= quamnam),
Plaut. Am. 2, 1, 2:nam quā me causā extrusisti ex aedibus?
id. Aul. 1, 1, 5 et saep.:nam quis te, juvenum confidentissime, nostras Jussit adire domos?
Verg. G. 4, 445 (but cf. Forbig. ad loc. and Kritz ad Sall. J. 19, 2):nam quae tam sera moratur Segnities?
id. A. 2, 373:bellua multorum es capitum. Nam quid sequar aut quem?
Hor. Ep. 1, 1, 76.—Joined as enclitic to an interrogative word:3.quinam homo hic ante aedīs nostras conqueritur?
Plaut. Aul. 4, 9, 17:quidnam id est?
id. Trin. 5, 2, 45:quisnam igitur tuebitur P. Scipionis memoriam mortui?
Cic. Verr. 2, 4, 36, § 80:O di immortales, ubinam gentium sumus?
id. Cat. 1, 4, 9; id. N. D. 1, 10, 24:sed Allobroges diu in incerto habuere quidnam consilii caperent,
Sall. C. 41, 1.—For quianam, v. quia fin. —Separated from the interrogative word:4.quid tibi ex filio nam, obsecro, aegre est?
Plaut. Bacch. 5, 1, 27:quis ea'st nam optuma?
id. Aul. 2, 1, 17; 3, 2, 3:quid cerussa opus nam?
id. Most. 1, 3, 101:quis est nam ludus in undis?
Verg. E. 9, 39.—With num:B.num tibi nam, amabo, janua est mordax mea?
Plaut. Truc. 2, 4, 1:num quid nam tibi molestum est, gnate mi, si, etc.,
id. As. 5, 1, 3; cf.:comicum est et Terentianum numquidnam, cum exemptis num et nam sufficere ad interrogationem potuisset quid,
Donat. ad Ter. And. 1, 4, 8:num nam haec audivit,
Ter. Heaut. 3, 2, 6:num quid nam de oratore ipso restat,
Cic. Part. Or. 7, 26.—Without an interrogative word (very rare): scis nam tibi quae praecepi? Plaut. Pers. 3, 1, 51. (For fuller details, v. Hand, Turs. 4, pp. 1-22.) -
14 quod
quod adv. and conj. [ acc n. of 1 qui]. I. As adv., in respect of which, as to what, in what, wherein: quod me accusat, sum extra noxiam, T.: siquid est Quod meā operā opus sit vobis, T.—After est or habeo, introducing that for which reason is given: in viam quod te des, nihil est, there is no necessity for you to, etc.: magis est quod gratuler tibi quam quod te rogem, I have more reason to congratulate, etc.: non est quod multa loquamur, we need not, H.— As to what, in so far as, to the extent that: Epicurus nunc, quod sciam, est ausus, etc.: homo, quod iuvet, curiosus.—In transitions, with a conj. or relat., in view of which, and in fact, but, and yet, accordingly, therefore, now: Quod si ego rescivissem id prius, and had I, etc., T.: tyranni coluntur... quod si forte ceciderant, tum, etc.: quod si regum virtus in pace valeret, S.: quod nisi pugnassem: quod nisi mihi hoc venisset in mentem: quod ut o potius formidine falsā Ludar, V. II. As conj, that, in that: Quid est quod laetus es? i. e. why are you merry, T.: quid istuc est, quod te audio Nescio quid concertasse, etc., what means it, that? etc., T.: quanta est benignitas naturae, quod tam multa gignit: hoc uno praestamus feris, quod conloquimur, etc.: erat illud absurdum, quod non intellegebat: Sin autem pro eo, quod summa res p. temptatur, etc., in view of the fact that, etc.: ad id, quod sua quemque mala cogebant, evocati, etc., aside from the fact that, etc., L. — That, because, since, for: quod viris fortibus honos habitus est, laudo: gaudeo, quod te interpel<*>o: tibi ago gratias, quod me liberas: quod spiratis, indignantur, L.: doluisse se, quod populi R. beneficium sibi extorqueretur, Cs.: falso queritur genus humanum, quod regatur, etc., S.: laudat Africanum, quod fuerit abstinens.—After verbs of saying or omitting, that, the fact that, the remark that, to say that: non tibi obicio, quod hominem spoliasti: accedit, quod delectatur, besides, he takes pleasure: adicite ad haec, quod foedus dedimus, L.: Adde, quod didicisse artīs Emollit mores, O.: pauca loquitur, quod sibi gratia relata non sit, Cs.: ne hoc quidem (dictum est), quod Taurum ipse transisti?: nox testis, quod nequeam lacrimas perferre parentis, V.—Introducing an explanation, in that: commemorat beneficia... quod venerat, etc., Cs.: bene facis, quod me adiuvas, in helping me: fecit humaniter, quod ad me venit: prudenter Romanus fecit, quod abstitit incepto, L.—Introducing a fact for comment, as to the fact that, as respects this that: Tu quod te posterius purges... huius non faciam, T.: quod vero securi percussit filium, videtur, etc.: quod ius civile amplexus es, video quid egeris: respondit; quod castra movisset, persuasum, etc., Cs.; cf. quod sit (Aurora) spectabilis... ego Procrin amabam, i. e. though Aurora be (called) beautiful... I was in love with Procris, O.—Introducing an exception, that, as far as: omnes mihi labores fuere leves, Praeter quam tui carendum quod erat, save that, T.: haec honesta, praeterquam quod nosmet ipsos diligamus, esse expetenda: adverso rumore esse, superquam quod male pugnaverat, not to mention that, L.: Excepto quod, etc., H.: memento te omnia probare, nisi quod verbis aliter utamur: pestilentia incesserat pari clade in Romanos Poenosque, nisi quod fames, etc., L.: tantum quod hominem non nominat, save that.—Introducing a reason (as real), because, since, for, that: idcirco arcessor, quod sensit, etc., T.: filium suum, quod pugnaverat, necari iussit, S.: omnīs (morbos) eā re suscipi, quod ita videatur, etc.: ne me ideo ornes, Quod timui, etc., H.: haec a custodiis loca vocabant, quod non auderent, etc., Cs.: me accusas, non quod tuis rationibus non adsentior, sed quod nullis: magis, quia imperium factum est, quam quod deminutum quicquam sit, L.: Propterea quod amat filius, T.: haec dicta sunt ob eam causam, quod, etc.* * *I IIbecause, as far as, insofar as -
15 ergo
ergō (rarely with short o in Ov. and the post-Aug. poets, Ov. H. 5, 59 Lennep.; id. Tr. 1, 1, 87; Luc. 9, 256; Val. Fl. 2, 407; Claud. Ep. 4, 17), adv. [for e-regō, from ex and root rag-, to extend upward; cf. Gr. oregô, L. rego, Germ. ragen; v. erga, and Corss. Ausspr. 1, 448 sqq.], proceeding from or out of.I.With gen. (placed after it, like causa and gratia), in consequence of, on account of, because of (ante-class, but not in Plaut. or Ter.):II.quojus rei ergo,
Cato R. R. 141, 2:hujus rei ergo,
id. ib. § 3; 4; ib. 139; Tab. Publica ap. Liv. 40, 52 fin.; 41, 28 fin.: dono militari virtutis ergo donari, S. C. ap. Liv. 25, 7; so, virtutis ergo, Lex ap. Cic. Opt. Gen. 7, 19; Sisenn. ap. Non. 107, 16: ejus victoriae ergo, Inscr. ap. Nep. Paus. 1, 3: funeris ergo, Lex ap. Cic. Leg. 2, 23 fin.; 25 fin.:ejus legis ergo,
Cic. Att. 3, 23, 2; Quadrig. ap. Gell. 3, 8, 8:formidinis ergo,
Lucr. 5, 1246:illius ergo,
Verg. A. 6, 670.Absol. (for cujus rei ergo), consequently, accordingly, therefore, then (class.): unus homo nobis cunctando restituit rem: ergo postque magisque viri nunc gloria claret, Enn. ap. Cic. de Sen. 4; Lucil. ap. Cic. Fin. 1, 3, 9; Plaut. Cist. 1, 1, 74:B.Polemoni et jam ante Aristoteli ea prima visa sunt, quae paulo ante dixi. Ergo nata est sententia veterum Academicorum, etc.,
Cic. Fin. 2, 11, 34:Albano non plus animi erat quam fidei, nec manere ergo, nec transire aperte ausus, etc.,
Liv. 1, 27; Verg. E. 5, 58 et saep.—The reason or cause sometimes follows with quia, quod:ergo istoc magis, quia vaniloquus, vapulabis,
Plaut. Am. 1, 1, 222; cf. id. Mil. 4, 6, 18.—Ante- and postclass. pleonast.:ergo igitur,
Plaut. Trin. 3, 3, 27; and:igitur ergo,
App. M. 1, p. 104 al. —So in Ter. and Liv.:itaque ergo,
Ter. Eun. 2, 3, 25; Liv. 1, 25, 2 Drak.; 3, 31, 5 Gron.; 9, 31 fin.; 39, 25.—Transf.1.In a logical conclusion, consequently, therefore:2.negat haec filiam me suam esse: non ergo haec mater mea est,
Plaut. Ep. 4, 2, 20; Varr. L. L. 8, § 47; 48; 49;59 sq. al.: nullum dicere causae esse genus amentia est, etc.... Relinquitur ergo, ut omnia tria genera sint causarum,
Cic. Inv. 1, 9 fin.:quis est enim, in quo sit cupiditas, quin recte cupidus dici possit? Ergo et avarus erit, sed finite,
id. Fin. 2, 9, 27; 5, 9, 24:quis tam esset ferreus qui eam vitam ferre posset, etc.? Verum ergo illud est, quod a Tarentino Archyta dici solitum,
id. Lael. 23, 88 et saep.;corresponding to igitur,
id. ib. 14 fin. and 15 init.; so consecutively, igitur... ergo... ergo... igitur... id. N. D. 2, 21, 56 sq.—So with si, cum, quia, etc.:ergo ego nisi peperissem, Roma non oppugnaretur,
Liv. 2, 40, 8; Plaut. Ep. 5, 2, 34; id. Capt. 2, 3, 63; id. Aul. 4, 10, 25. —So esp. in Cicero, like an (v. an I. D.), in interrogative argumentation, a minore ad majus, or ex aequo, so, so then:ergo haec veteranus miles facere poterit, doctus vir sapiensque non poterit?
Cic. Tusc. 2, 17, 39; so with the future, id. ib. § 41; 1, 14, 31; 3, 15, 31; id. Off. 1, 31, 114; id. Fin. 2, 33 fin.:ergo illi intelligunt, quid Epicurus dicat, ego non intelligo?
id. ib. 2, 4, 13; cf. id. Arch. 9:ergo Ennio licuit vetera contemnenti dicere, etc.... mihi de antiquis eodem modo non licebit?
id. Or. 51, 171; cf. id. Arch. 8, 9 fin. —In interrogations.a.When an explanation is asked, do you say? do you mean? then: S. Quo agis? P. Quo tu?... S. Quo ergo, scelus? Plaut. Pers. 2, 2, 23: Ipsus es? Ch. Ipsus Charmides sum. S. Ergo ipsusne es? id. Trin. 4, 2, 145; id. Ep. 1, 1, 19; Hor. S. 2, 3, 156.—b.When a consequence is inquired for, Engl. then: Ps. lstuc ego jam satis scio. Si. Cur ergo, quod scis, me rogas? Plaut. Ps. 4, 1, 10:3.ergo in iis adolescentibus bonam spem esse dicemus, quos? etc.,
Cic. Fin. 2, 35, 117:dedemus ergo Hannibalem? dicet aliquis,
Liv. 21, 10 fin. et saep.:num ergo is excaecat nos aut orbat sensibus, si? etc.,
Cic. Ac. 2, 23, 74; so,num ergo,
Quint. 10, 1, 5; cf. id. 6, 3, 79:quid stamus? quin ergo imus?
why not then? Plaut. Merc. 3, 3, 21; so,quin ergo,
id. As. 1, 1, 15; 2, 2, 113; id. Merc. 5, 2, 88; id. Mil. 4, 2, 93.— Esp. freq., quid ergo? like the Gr. ti ouW, why then? but why? quid ergo hanc dubitas colloqui? Plaut. Mil. 4, 2, 17; cf. Cic. Fin. 4, 14; Ter. Phorm. 5, 7, 55; Tib. 3, 6, 51:quid ergo? hujusne vitae propositio Thyesten levare poterit?
Cic. Tusc. 3, 18; id. Off. 3, 20, 81; 3, 15, 61; 3, 18, 73; id. Rosc. Am. 1, 2; id. Caecin. 20; id. Mur. 23, 47 et saep.; Caes. B. G. 7, 77, 10 et saep.—With imperatives and words used imperatively, then, now, accordingly:4.dato ergo istum symbolum illi,
Plaut. Ps. 2, 2, 57:vide ergo, hanc conclusionem probaturusne sis,
Cic. Ac. 2, 30, 96:desinite ergo,
Caes. B. C. 3, 19 fin.:sequere ergo,
Plaut. As. 2, 4, 83; id. Rud. 1, 2, 94; id. Stich. 5, 2, 20; cf.:amplectere ergo,
id. Curc. 1, 3, 16:tace ergo,
id. Aul. 3, 2, 14; id. Ep. 2, 2, 57:dic ergo,
id. Pers. 2, 2, 57: ausculta ergo, id. ib. 4, 6, 19; id. Cas. 2, 4, 18 et saep.:quin tu ergo i modo,
come now, begone! id. Merc. 5, 2, 114; cf.:quin tu ergo omitte genua,
id. Rud. 3, 2, 14:agedum ergo,
id. ib. 3, 4, 15.—So with the subj.:age eamus ergo, intro ergo abeant,
Plaut. Cas. 3, 6, 17; id. Mil. 1, 1, 78:abeamus ergo intro,
id. ib. 3, 3, 69:ergo des minam,
id. ib. 5, 27; Cic. Fin. 5, 8 fin.; id. Brut. 43.—And with the future:ergo, si sapis, mussitabis,
Plaut. Mil. 2, 5, 66.—Like igitur, in resuming an interrupted train of thought, as I was saying; I say, then; well then:tres viae sunt ad Mutinam, quo festinat animus, ut, etc.... Tres ergo ut dixi viae,
Cic. Phil. 12, 9, 22; cf. id. Part. 13, 46; id. de Or. 1, 57; id. Top. 19, 73; id. Tusc. 1, 2, 4.—So (like igitur and inquam) after parenthetical sentences, Cic. Tusc. 1, 7, 14; id. Fin. 2, 34, 113; id. Fam. 15, 10, 1.—Less freq. for inquam in a mere repetition:mihi tuus pater, Pater hujus ergo, hospes Antidamas fuit,
Plaut. Poen. 5, 2, 91; or in beginning a subject with reference to the expectation of the auditors (cf. Gr. ara), then, now:accipite ergo animis,
Verg. A. 10, 109; id. Cir. 29. See Hand Turs. II. pp. 440-467. -
16 grātia
grātia ae, f [gratus], favor, esteem, regard, liking, love, friendship, partiality: aeterna inter nos, T.: falsam gratiam inire, curry favor, T.: gratiā florens hominum: Pompei gratiam mihi conciliari putare: cum inimico reditus in gratiam, reconciliation: fides reconciliatae gratiae: si suam gratiam Romani velint, Cs.: a bonis omnibus summam inire gratiam: apud regem inita, L.: cum populo R. in gratiā esse: istuc impetro cum gratiā, with a good grace, T.: summa inter suos, Cs.: fratrum geminorum, harmony, H.: male sarta, interrupted friendship, H.: quantum gratiā valent, Cs.: improba, partiality, Iu.: cum gratiā imperatoris, to the satisfaction of, L.: provincia multas bonas gratias attulit, tokens of favor.— Charm, beauty, loveliness: formae, O.: neque abest facundis gratia dictis, O.— A favor, kindness, courtesy, service, obligation: hanc gratiam ut sibi des, T.: petivit in loco gratiae, ut, etc.: Boccho delicti gratiam facit, forgives, S.: pugnaturi in gratiam ducis, to please, L.: data in praeteritam iudici gratiam, for the favor shown him on the trial, L.— Thanks, thankfulness, gratitude, acknowledgment: est dis gratia, cum ita est, I thank, T.: veteris stat gratia facti, V.: illi debetur a me gratia maior, H.: annonae levatae gratiam tulit, received, L.: dis gratia, thank heaven, T.: ac Syro nil gratiae, no thanks to, T.: mirificas tibi apud me gratias egit, expressed: ei gratias egimus, thanked him: et non neglexisse habeo gratiam, am grateful, T.: sibi gratias habere, L.: maximas vobis gratias et agere et habere: alqd in gratiam habere, take as a favor, S.: meritam dis inmortalibus gratiam honoribus persolvere, express.—A return, requital, recompense (for a favor): pro eo (beneficio) gratiam repetere, L.: Nec nulla est inaratae gratia terrae, V.: tulisse potius iniuriam, quam retulisse gratiam, requited: praeclaram populo R. refers gratiam: omnibus referendā gratiā satisfacere, by a recompense: referre gratiam aliam non posse, quam, etc., L.: ut pro tantis eorum in rem p. meritis gratiae referantur.—Person., usu. plur, the graces, three goddesses of loveliness, attendants of Venus (Aglaia, Euphrosyne, and Thalia), H.— Sing collect.: non illi Gratia lecto, O. —Fig., a cause, reason, ground, occasion, motive, sake.—Only abl., usu. after a gen, in favor, on account, for the sake, for: bestiae hominum gratiā generatae: Nuptiarum gratiā haec sunt facta, T.: negoti gratiā properare, S.: dolorum effugiendorum gratiā: placandi gratiā, S.: exempli gratiā, for instance: verbi gratiā: eā gratiā Simulavi, ut, etc., for that reason, T.: id eā gratiā eveniebat, quod, etc., S.: quā gratiā Te arcessi iussi, ausculta, for what purpose, T.: Excludor, ille recipitur, quā gratiā? why? T.—Of persons, a favorite: ut unus gratia nostra fores, O.* * *porularity/esteem/credit (w/bona); unpopularity (w/mala); partiality/favoritism; favor/goodwill/kindness/friendship; influence; gratitude; thanks (pl.); Graces -
17 nam
nam conj. [GNA-]. I. Introducing an explanation, for (in prose beginning the sentence, except when enclitic with an interrog. word): is pagus appellabatur Tigurinus, nam civitas in pagos divisa est, Cs.: Pauca... Expediam dictis; prohibent nam cetera Parcae Scire, V.: Belua multorum es capitum; nam quid sequar? H.—Introducing a parenthesis, for certainly, but: colenda iustitia est, cum ipsa per sese (nam aliter iustitia non esset), tum, etc.—Resuming the thought after a parenthesis: simul atque cognovit (audi, audi, atque attende...), nam simul ac me audivit, etc. —With illud or quod, introducing a minor consideration or an exception, for, but: bene, quod Mens, Fides consecratur... nam illud vitiosum Athenis, quod fecerunt Contumeliae fanum.—Introducing an example or illustration, for example, for instance: sed vivo Catone multi oratores floruerunt. Nam et A. Albinus... Nam Q. Metellus, etc.— II. Introducing a reason, for, seeing that, inasmuch as: celebratote illos dies; nam multi saepe honores dis inmortalibus iusti habiti sunt, sed, etc.: alias urbīs condidere... nam de Carthagine silere melius puto quam parum dicere, S.: una domus erat... nam quid ego de studiis dicam cognoscendi semper aliquid, etc.: Iuppiter, hospitibus nam te dare iura loquuntur, V.: Mercuri (nam te docilis magistro Movit Amphion lapides canendo), etc., H.—In replies, introducing the reason for an implied answer, for, for assuredly, certainly: Sa. tamen tibi a me nullast orta iniuria... Ae. Nam hercle etiam hoc restat, i. e. (not yet); for that is to come hereafter, T.: nos hunc Heracliensem... de nostrā civitate eiciemus? Nam si quis putat... vehementer errat.—In a rhetorical climax, with ne... quidem: in corpora ipsorum, in liberos contumeliae editae. Nam avaritia ne sacrorum quidem spoliatione abstinuit, nay... not even, L.—In eager questions, beginning a clause, why?: Nam quae haec anus est, exanimata a fratre quae egressa'st meo? T.—As enclitic with an interrogative: quisnam igitur tuebitur P. Scipionis memoriam mortui?: in incerto habuere, quidnam consili caperent, S.: num nam haec audivit? T.: quis est nam ludus in undis, V.* * *for, on the other hand; for instance -
18 quā rē or quārē
quā rē or quārē adv., by what means? whereby? how?: Quid si nunc fortunatus fias? Ch. quā re? T.—By means of which, whereby, in order that: res novae, quā re luxuria reprimeretur, N.: permulta dici possunt, quā re intellegatur, etc.— From what cause? on what account? wherefore? why?: quā re negasti illud te fuisse laturum?: quā re Templa ruunt antiqua? H.—By reason of which, so that: accendis, quā re cupiam, etc., i. e. you inflame my desire, H.: quaeramus, quae tanta vitia fuerint in unico filio, quā re is patri displiceret.—And for that reason, wherefore, therefore: quā re sic tibi eum commendo, ut, etc.: quā re pro certo habetote, S. -
19 cur
cūr (old orthog. quor; cf. Vel. Long. p. 2236 P.; and in MSS. sometimes cor, v. Lachm. ad Lucr. II. p. 171 sq.), adv. [contr. from quare; cf. Vel. Long. p. 2231 P. and the letter C; acc. to Voss, Etym. s. h. v.; Analog. 4, 21, and Hand, Turs. II. p. 175, from cui rei; cf.:I.quoi rei,
Plaut. Poen. 2, 33 ], = quam ob rem, for what reason, wherefore, why, to what purpose, from what motive.Rel.:B.duae causae sunt, cur tu frequentior in isto officio esse debeas quam nos,
Cic. Fam. 15, 20, 2; so,causae, cur,
Quint. 11, 3, 16; and:ea causa, cur,
id. 2, 3, 11:non fuit causa, cur,
Cic. Rosc. Com. 16, 49; cf. id. Clu. 61, 169; so,causa non esset, cur,
id. N. D. 3, 4, 9:causa nulla est, cur,
id. Rosc. Am. 50, 146; id. de Or. 2, 45, 189:nihil est causae, cur,
Quint. 11, 3, 59:quae causa est, cur? etc.,
Cic. Lael. 13, 48:quid est causae, cur, etc.,
id. Fl. 2, 5; id. de Or. 3, 48, 185; id. Fam. 2, 13, 2:negare et adferre rationem cur negarent,
id. ib. 6, 8, 1:id satis magnum esse argumentum dixisti, cur esse deos confiteremur,
id. N. D. 1, 23, 62;so after argumenta,
id. ib. 3, 4, 10; id. Div. 1, 3, 5:est vero cur quis Junonem laedere nolit,
Ov. M. 2, 518;and with a negative: neque est, cur, etc.,
Plaut. Stich. 1, 1, 51:non tamen est, cur,
Ov. H. 10, 144.- -And in dependent questions:quid est, cur tu in isto loco sedeas?
Cic. Clu. 53, 147; id. Fin. 1, 10, 34; Liv. 21, 43, 12 et saep.:ne cui sit vestrum mirum, cur, etc.,
Ter. Heaut. prol. 1 al.:miror, cur me accusas,
Cic. Fam. 7, 27, 1; 5, 12, 30; id. Phil. 2, 20, 49 (v. miror, admiror, etc.):quā in re primum illud reprehendo et accuso, cur, etc.,
Cic. Verr. 2, 3, 7, § 16:quod me saepe accusas, cur hunc meum casum tam graviter feram,
id. Att. 3, 13, 2; 3, 12, 1; id. Sest. 37, 80; Hor. C. 1, 33, 3:consules invasit, cur silerent,
Tac. A. 6, 4.—Pregn., = cujus causā, propter quod, on account of which, by reason of which:II.quid ergo accidit, cur consilium mutarem?
Cic. Fam. 2, 16, 10:quid obstat, cur non verae fiant,
Ter. And. 1, 1, 76:fecerit aliquid Philippus, cur adversus eum... hoc decerneremus: quid Perseus meruit... cur soli omnium hostes ei simus?
Liv. 41, 24, 11 Weissenb. ad loc.:Caedicius negare, se commissurum, cur sibi... quisquam imperium finiret,
id. 5, 46, 6; 10, 18, 14; Suet. Calig. 15; Ov. Am. 1, 3, 2:quid Aristides commisisset, cur tantā poenā dignus duceretur,
Nep. Arist. 1, 3:multa quidem dixi, cur excusatus abirem,
Hor. Ep. 1, 9, 7.—Interrog.: Ag. Quor mi haec irata est? Mi. Quor haec irata est tibi? Quor ego id curem? Plaut. Poen. 1, 2, 143 sq.:B.quor perdis adulescentem nobis? quor amat? Quor potat?
Ter. Ad. 1, 1, 36 sq.; cf.:quid agis? quor te is perditum?
id. And. 1, 1, 107:quor non introëo in nostram domum?
Plaut. Am. 1, 1, 253; Cic. Fam. 2, 18, 3:quorsum tan dem, aut cur ista quaeris?
id. Leg. 1, 1, 4: Er. Jube tibi agnum huc adferri propere pinguem. He. Quor? Er. Ut sacrufices, Plaut. Capt. 4, 2, 82: Me. Non possum. Ch. Quor non? Ter. Heaut. 1, 1, 111:cur ego plebeios magistratus... video, etc.,
Liv. 2, 34, 9; 6, 15, 12.—In the poets sometimes placed after one or more words of a clause:stratege noster, quor hic cessat cantharus?
Plaut. Stich. 5, 4, 28:obsequium ventris mihi perniciosius est cur?
Hor. S. 2, 7, 104; 2, 3, 187.—Esp.1.Pregn.a.Implying censure, indignation, remonstrance, etc.:b.quor id aussu's facere?
Plaut. Ps. 1, 3, 114:cur es ausus subigitare, etc.,
id. Mil. 5, 9; id. Men. 3, 2, 28:sed quid ego? quor me excrucio? quor me macero?
Ter. And. 5, 3, 15:cur imperium illi, aut cur illo modo prorogatum est,
Cic. Att. 7, 3, 4; id. Div. 2, 30, 65:cur me querelis exanimas tuis?
Hor. C. 2, 17, 1.—Implying grief, sorrow, and, with negatives, desire, etc.: eheu me miserum, quor non aut istaec mihi Aetas et formast, etc., Ter. Hec. 1, 1, 17:c.heu me miserum, cur senatum cogor reprehendere?
Cic. Phil. 7, 4, 14; id. Fam. 2, 7, 5; id. Att. 2, 19, 1:cur ego tecum non sum?
id. ib. 16, 6, 2.—With potential subj., in excusing, deprecating censure, etc.:2.quor ego apud te mentiar?
Plaut. Poen. 1, 1, 24; id. Most. 2, 2, 24:cur hunc tam temere quisquam ab officio discessurum judicaret?
Caes. B. G. 1, 40: pro urbis salute, cur non omnibus facultatibus, quas habemus, utamur, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 23, 15; Cic. Cael. 29, 68 al.—Emphatic after si, cum, etc., implying a logical conclusion:3.tum id si falsum fuerat, filius quor non refellit?
Ter. Phorm. 2, 3, 53:nam, si res publica defenditur, cur ea consule isto ipso defensa non est?
Cic. Att. 7, 3, 4; cf.:fac esse distentam... cur tam multos deos nihil agere patitur?
id. N. D. 3, 39, 93:cur autem quidquam ignoraret animus hominis, si esset deus?
id. ib. 1, 11, 28; Nep. Eum. 11, 4; Ov. F. 1, 257.—Strengthened by particles of inference: nam, enim, igitur, etc.: Am. Pestis te tenet. So. Nam quor istuc Dicis? Plaut. Am. 2, 1, 31:nam cur me miseram verberas?
id. Aul. 1, 1, 3:quor simulas igitur?
Ter. And. 1, 1, 21:cur enim, inquies, etc.,
Cic. Ac. 2, 17, 55; Suet. Calig. 34; id. Claud. 4; v. Hand, Turs. II. pp. 175- 183. -
20 quia
quĭă, conj. [for quiam, from abl. quī and jam, whereby now; hence], because (usually, like quod, of the determining reason; while quonĭam introduces any casual circumstance).I.In gen., constr. with indic. in asserting a fact; with subj. in stating an assumed reason, or one entertained by another mind:II.quia fores nostras ausa es accedere, quiaque istas buccas,
Plaut. Truc. 2, 2, 34:urbs, quae quia postrema aedificata est, Neapolis nominatur,
Cic. Verr. 2, 4, 53, § 119:non quia multis debeo,
id. Planc. 32, 78:non quia plus animi victis est, sed, etc.,
Liv. 10, 41, 12:non tam quia pacem volebant Samnites, quam quia nondum parati erant ad bellum,
id. 8, 19, 3; 7, 30, 13; 33, 27, 6; 39, 41, 2. — With subj.:nil satis est, inquit, quia tantum, quantum habeas, sis,
Hor. S. 1, 1, 62; cf. id. Ep. 1, 1, 30; Just. 17, 3, 10:mater irata est, quia non redierim,
Plaut. Cist. 1, 1, 103; Hor. S. 2, 3, 101; 2, 2, 25; Just. 24, 3, 3:carent quia,
Hor. C. 4, 9, 28.—Esp., with other particles.A.Quiane, in a question, because? (ante-class. and poet.): Do. Tu nunc me irrides? Le. Quiane te voco, bene ut tibi sit? Plaut. Pers. 5, 2, 69:B.quiane auxilio juvat ante levatos?
Verg. A. 4, 538. —Quia enim, because forsooth ( poet.): quī tibi nunc istuc in mentem venit? So. Quia enim sero advenimus, Plaut. Am. 2, 2, 34; Ter. Heaut. 1, 2, 14.—C.Quia nam, and quianam, like the Gr. ti gar, why? wherefore? ( poet.):III.quianam pro quare et cur positum apud antiquos,
Fest. p. 257 Müll.;Naev. and Enn. ap. Fest. l. l.: quianam arbitrare?
Plaut. Truc. 1, 2, 34: quianam legiones caedimu' ferro? Enn. ap. Serv. Verg. A 10, 6:quianam sententia vobis Versa retro?
Verg. A. 10, 6; 5, 13 al.—Introducing an object-clause, = quod, that (postclass.):nescitis quia iniqui non possidebunt?
Vulg. 1 Cor. 6, 9; id. 4 Reg. 2, 3:credo, quia mendacio possunt (animas movere),
Tert. Anim. 5; id. Idol. 20:ignoras, quia, etc.,
Aug. Serm. 9, 3; Macr. Somn. Scip. 1, 6, 62:non advertentes, quia, etc.,
Cael. Aur. Tard. 1, 5, 71.—Quia very rarely follows the verb, Hor. S. 1, 9, 51.
- 1
- 2
См. также в других словарях:
Reason Why — Der Reason Why gibt bei einem Werbekonzept an, was der Grund für den Kauf des zu bewerbenden Produkts ist. Im Bereich Marketing Kommunikation versteht man unter dem Reason Why die Begründung einer Werbeaussage bzw. den Beweis für ein gemachtes… … Deutsch Wikipedia
reason why — like reason is. . . because (see above), is generally redundant. Consider these two examples: Grover said her contract had been terminated, but no one at the company would tell her the reason why (San Francisco Chronicle) , His book argues… … Dictionary of troublesome word
reason why — The word why is an adverb, conjunction, noun, and interjection and should not be used as a pronoun. Instead of saying The reason why he left is unknown, say The reason that he left is unknown. When why is used as a conjunctive adverb (that is,… … Dictionary of problem words and expressions
Reason Why — Die Werbung muss den eigentlichen Grund, der zum Kauf des Produktes bewegen soll, transportieren. Diesen Grund bezeichnet man als Reason Why. Der Reason Why ist die Anspruchsbegründung des Produktes, die Begründung , warum genau dieses Produkt… … Marketing Lexikon
reason why, like reason... — is because (see above), is generally redundant. Consider two examples: Grover said her contract had been terminated, but no one at the company would tell her the reason why ; His book argues that the main reason why innercity blacks are in such… … Bryson’s dictionary for writers and editors
reason why — причина, по которой бренд менеджер сам лично пользуется продукцией, которую продвигает. (Словарь бизнес сленга компании Schwarzkopf Россия) … Словарь бизнес-сленга
The Reason Why — The Reason Why: An Anthology of the Murderous Mind (1995) is one of Ruth Rendell s few non fiction works. In it she studies the criminal mind. it was first published by Jonathan Cape, London in 1985. It was followed by a US edition from Crown,… … Wikipedia
Ours is not to reason why, ours is but to do or die — is often heard, but is wrong. The lines from Tennyson’s Charge of the Light Brigade are Their’s not to reason why,/Their’s but to do and die. Note that the closing words do and die give the lines an entirely different sense from do or die.… … Bryson’s dictionary for writers and editors
Ours is not to reason why, ours is but to do or die — is often heard but is wrong. The lines from Tennyson s Charge of the Light Brigade are Their s not to reason why, / Their s but to do and die. Note that the closing words do and die give the lines an entirely different sense from do or die.… … Dictionary of troublesome word
Theirs not to reason why/Their's but to do and die — See Ours is not to reason why, ours is but to do or die … Dictionary of troublesome word
theirs not to reason why — theirs (or ours) not to reason why used to suggest that it is not someone s (or someone else s) place to question a situation or system Origin: with allusion to Tennyson s Charge of the Light Brigade (1854) … Useful english dictionary
